Selçuklu ve Beylikler Döneminde Konya Darüşşifa Vakıfları

Abstract

Konya’da Selçuklu ve Beylikler Dönemine aiit iki önemli tıp kurumunun Maristan-ı Atik ve Alaeddin Darüşşifası var olduğu bilinmektedir. Bu iki önemli kurum ne yazık ki günümüze ulaşamamıştır. Ancak bu yapılara ait vakıf kayıtları ve daha sonraki dönemlere ait belgeler sayesinde Maristan-ı Atik ve Alaeddin Darüşşifası hakkında bilgilere sahip olunabilmektedir. Eldeki arşiv belgeleri ışığında Maristan-ı Atik ilk olarak 1113 tarihinde inşa edilmişse de banisi bilinmemektedir. Meydana gelen bir deprem sonucu yıkılan Maristan-ı Atik, Kadı İzzeddin tarafından 1254 yılında teşkil edilen yeni bir vakıfla yeniden faaliyete geçirilmiştir. Alaeddin Darüşşifası’nın ise inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte Sultan I. Alaeddin Keykubad dönemine (1220-1237) tarihlenmektedir. Alaeddin Darüşşifasına ait vakfiye ya günümüze ulaşmamış ya da henüz bulunamamıştır. Ancak Osmanlı dönemine ait arşiv belgelerindeki ifadelerden Alaeddin Darüşşifasına hekimlerin tayinine dair bilgilerden hareketle uzun yıllar hizmet vermeyi sürdürmüş olduğu tespit edilebilmektedir. Beylikler Dönem’inde Konya’da inşa edilen herhangi bir tıp kurumunun varlığına dair kesin bilgi ve bulgulara ulaşılamamıştır......................................................................... It is well known that there are two medical institutions dating back to the Period of the Anatolian Seljuks and the Turkmen Emirates, which are called Maristan-ı Atik and Alaeddin Hospital. Unfortunately, these two prominent institutions have not survived. However, some limited information about Maristan-ı Atik and Alaeddin D?r al-shif? can be obtained from the waqf records. According to the waqf documents, Maristan-ı Atik was first built in 1113, but its patron remains unknown. Maristan-ı Atik, which was demolished as a result of an earthquake, was once rebuilt by Kadı İzzeddin with his endowments in 1254. Although the construction date of Alaeddin D?r al-shif? is uncertain, it is dated to the reign of Sultan Alaeddin Keykubad I (1220-1237). In fact, the waqfiyah of the Alaeddin D?r al-shif? either has not survived or has not been found yet. However, according to Ottoman archival documents regarding the appointment of physicians, it had continued to serve for many years. Nonetheless, it was not possible to obtain any precise information or findings regarding the existence of any medical institution built in Konya during the period of Turkmen Emirates.