New katagraphai and dedications from the Sanctuary of Apollon Lairbenos

Abstract

Hierapolis’in kuzeyindeki Bahadınlar köyü sınırları içinde yer alan (Helios) Apollon Lairbenos (veya Lairmenos, Lermenos vs.) tapınağı confessio ve katagraphe adı verilen iki yazıt grubu ile tanınmaktadır. Confessio’lar, bazı günahlar işledikleri için tanrı(lar) tarafından cezalandırılan kimselerin günahlarını itiraf etmek üzere sundukları adak yazıtlarıdır. Katagraphe’ler ise, kişilerin kendi istekleri ya da tanrıların emirleri uyarınca çocuklarından veya evlatlıklarından ya da kölelerinden bir veya daha fazlasını birer hieros ya da hiera, yani “kutsal (personel)” olarak Tanrı Apollon’un hizmetine tahsis etmelerine ilişkin yazıtlardır. Ancak bu konuda ele geçen yazılı belge hayli yetersiz olduğundan, Apollon Lairbenos tapınağına insan bağışlama (katagraphein) şeklindeki bu ibadet üzerindeki tartışmalar sürmektedir. Makale’de, Denizli Müzesi tarafından Apollon Lairbenos Tapınağı’nda yapılan kurtarma kazıları sırasında bulunan bazı yeni katagraphe’ler ve diğer bazı adak yazıtları tanıtılmaktadır. Burada sunulan katagraphe’lerden no. 2 ve 7, bazı dindar kişilerin kendilerine ait ev ve atelye gibi bazı taşınmazların gelirlerini Apollon Lairbenos’a sunduklarını ifade etmeleri bakımından son derece önemlidir.