İktisadi ve politik kurumların küresel rekabet gücü ile ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Panel veri analizi

Abstract

Sanayi devrimi sonrası hız kazanan küreselleşme olgusu ile daha rekabetçi bir ekonomik sistemin parçası olabilmek üzere ülkeler yapısal ekonomik reformlara ek olarak, formel ve informel kurumsal yapılarını dönüştürmek zorunda kalmışlardır. Bu çalışmanın amacı ülkelerin uluslararası rekabet güçlerini artıran kurumsal unsurlarla ekonomik performans arasındaki ilişkinin analizidir. Çalışmada ekonomik performans göstergesi olarak rekabet gücü kavramı ile kurumsal kalite göstergeleri birarada kullanılmıştır. Çalışmada gelişmiş ve analiz edilebilir veri setleri sağlayan kurumsal kalite ve rekabet gücü indekslerinin ekonometrik modellerde kullanımı analizlerin ampirik düzeyde ilerlemesine olanak sağlamaktadır. Mankiw-Romer-Weil Büyüme modeli teknolojik gelişmeye ek olarak üretim kaynaklarının düzeyini ya da gelişim seyrini, iklim değişikliklerini ve ülkelerarası kurumsal farklılıkları içeren bir model olarak çalışmada kullanılmıştır. Çalışmada Yeni Kurumsal İktisat yaklaşımının sağladığı teorik çerçevede IMD, Heritage Vakfı, Dünya Bankası ve V-Dem Enstitüsü gibi uluslararası kuruluşlar tarafından hazırlanan Uluslararası Rekabet Gücü İndeksi, Ekonomik Özgürlük İndeksi, Dünya Yönetişim İndeksi ve demokrasi göstergelerinden elde edilen veri setleriyle panel ARDL analizi yapılmıştır.Analiz sonuçlarına göre büyüme modeline ait beşeri ve fiziki sermaye birikimi göstergeleri ekonometrik analizlerin gerçekleştirildiği iki model için de rekabet gücü ile pozitif ilişkilidir. Model (1)’de ele alınan iktisadi kurumların rekabet gücü üzerinde pozitif ve anlamlı etkisi olacağı öngörüsü PMG sonuçları ile doğrulanmıştır. Bazı seçilmiş politik kurumlar ve rekabet gücü arasındaki ilişkinin incelendiği Model (2)’de güce eşit erişim (+) ve düzenleyici sistemin kalitesi (+), politik istikrar (+) rekabet gücü üzerinde pozitif etkiye sahipken; kaynakların eşit dağılımı (-) değişkenine ait etkinin negatif olduğu gözlemlenmiştir.

With the globalization phenomenon, countries had to transform their formal and informal institutional structures in addition to structural economic reforms in order to be a part of a more competitive economic system. The aim of this study is to analyze the relationship between institutional factors that increase the international competitiveness of countries and economic performance.In this study, the concept of competitiveness and institutional quality indicators were used together as an economic performance indicator. The use of institutional quality and competitiveness indices, which provide advanced and analyzable data sets, in econometric models allows the analyzes to progress at the empirical level. Panel ARDL analysis with data sets obtained from International Competitiveness Index, Economic Freedom Index, World Governance Index and democracy indicators prepared by international organizations such as IMD, Heritage Foundation, World Bank and V-Dem Institute within the theoretical framework provided by the MRW growth model and New Institutional Economics approach has been made.According to the results of the analysis, human and physical capital accumulation indicators are positively related to competitiveness for both models. The prediction that the economic institutions discussed in Model (1) will have a positive and significant effect on competitiveness. In Model (2), where the relationship between some selected political institutions and competitiveness is examined, equal access to power and the quality of the regulatory system have a positive effect on political stability competitiveness; It has been observed that the effect of the equal distribution of resources variable is negative.