Çocuklara ait youtube kanallarında yer alan reklamların özellikleri: Bir içerik analizi

Abstract

Yeni gelişen teknolojilerle birlikte çocuklar sosyal medyanın aktif birer kullanıcısı haline gelmişlerdir. Özellikle YouTube gibi ücretsiz yayın yapan video platformları çocuklar arasında oldukça popülerdir. Çocuklar bu yeni mecranın hem tüketicisi hem de içerik üreticisi konumundadırlar. Çocuk Youtuber’ların ürettikleri içerikler diğer çocuklar tarafından yüksek oranda rağbet görmektedir. Bununla birlikte Youtube’un önemli gelir kaynaklarından birinin reklam olduğu gerçeği beraberinde çeşitli ticari kaygıları da getirmektedir. Youtube’da yer alan hemen her videoda reklam yer almakta ve/veya Youtuber olarak tanımlanan kişilerin oluşturdukları videolarda markalı ürünlere rastlanmaktadır. Diğer yandan çocuklar, maruz kaldıkları reklam içerikleri karşısında yetişkinlere oranla çok daha savunmasız konumdadırlar. Çocuklar reklamlarda kullanılan ikna yöntemlerini tanıma ve bunlara direnme konusunda sınırlı yeteneklere sahiptirler ve çoğu zaman reklamın asıl amacının kendilerine bir şey satmak olduğundan habersizdirler. Bu doğrultuda bu araştırmanın amacı çocuk Youtuber’lara ait kanallarda yer alan reklamların özelliklerini ortaya koymaktır. Türkiye’de çocuk Youtuber’lar arasında en yüksek abone sayısına sahip ilk beş kanal (Oyuncak Avı, Oyuncak Oynuyorum, Oyuncak Şekeri, Oyuncu Yusuf, Prenses Elif) araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Her bir kanaldan en yüksek izlenme sayısına sahip ilk 5 video seçilmiş; veriler nicel içerik analizi ile toplanmıştır. İncelenen videolarda 165 adet reklam tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Youtube videolarının toplam süresi, video izleme sırasında çıkan reklamların süresinden daha kısadır. Görüntülü (Display) reklamlar ve ürün yerleştirme uygulamaları en sık kullanılan reklam türleridir. Sağlıksız gıdalar, müzik klibi ve mobil oyunlar reklamlarda en sık karşılaşılan ürün türleridir. İncelenen reklamların bazılarında şiddet, cinsellik, alkol vb. gibi sakıncalı görsel içerikler bulunduğu tespit edilmiştir. Sakıncalı içerikler ürün türü açısından en sık müzik klibi ve mobil oyun reklamlarında; reklam türü açısından ise en sık midroll ve postroll türündeki reklamlarda yer almaktadır. With the new developing technologies, children have become active users of social media. Especially free streaming video platforms such as YouTube are very popular among children. Children are both consumers and content producers of this new medium. The content produced by child Youtubers is highly sought after by other children. However, the fact that one of the important sources of income of YouTube is advertising brings with it various commercial concerns. There are advertisements in almost every video on YouTube and/or branded products are found in the videos created by people defined as Youtubers. On the other hand, children are much more vulnerable than adults to the advertisement content they are exposed to. Children have limited abilities to recognize and resist the persuasion methods used in advertisements and are often unaware that the main purpose of the advertisement is to sell them something. In thisdirection, the aim of this research is to reveal the features of the advertisements on the channels of child Youtubers. The sample of the research is the first five channels with the highest number of subscribers among child Youtubers in Turkey (Oyuncak Avı, Oyuncak Oynuyorum, Oyuncak Şekeri, Oyuncu Yusuf, Prenses Elif). The top 5 videos with the highest number of views were selected from each channel. The data were collected by quantitative content analysis. 165 advertisements were detected in the analyzed videos. According to the results of the research, the total duration of Youtube videos is shorter than the duration of the advertisements during video viewing. Display ads and product placements are the most frequently used advertising types. Junk food, music video and mobile game promotions are the most common types of products in advertisements. It has been determined that some of the advertisements contain objectionable visual content such as violence, sexuality, alcohol, etc. In terms of product type, objectionable content was most frequently included in music clip and mobile game advertisements. In addition, in terms of advertisement type, it is mainly included in midroll and postroll type ads.