Merkez bankası faiz kararlarının finansal piyasalara etkisi

Abstract

Merkez bankaları tarafından açıklanan faiz oranlarının etkilerinin en fazla hissedildiği piyasa, hisse senedi piyasalarıdır. Çalışmanın amacı TCMB ve FED tarafından açıklanan faiz oranlarının Borsa İstanbul (BIST) ve New York Borsası (S&P500)’de işlem gören sektör endeks getirilerine etkisini incelemektir. Çalışmada Ocak 2013 – Mayıs 2021 tarihleri arasında TCMB’nin açıklamış olduğu faiz oranlarının Borsa İstanbul (BIST) sektör endeks getirilerine ve FED’in açıklamış olduğu faiz oranlarının New York Borsası (S&P500)’nda işlem gören sektör endeks getirileri üzerine etkisini ölçmek amacıyla her bir faiz açıklama tarihi için ayrı ayrı Chow kırılma testi yapılmıştır. Tahmin sonuçlarına göre açıklanan faiz oranlarının Borsa İstanbul (BIST)’de işlem gören sektör endeks getirilerinde istatiksel olarak kırılmalara sebep olurken New York Borsası (S&P500)’de çok fazla anlamlı kırılmalara sebep olmamaktadır. Çalışmanın temel hipotezi olan merkez bankası kararlarının piyasalarda anomaliler oluşturabileceği varsayımı TCMB için hipotezin kabul edilebileceğini göstermektedir. Araştırma sonucunda piyasa beklentilerinin aksine ve sürekli değiştirilen merkez bankası faiz kararlarının finansal piyasalarda yapısal kırılmalara ve sorunlara sebep olduğu bulgusu açık bir şekilde ortaya konmuştur. Faiz kararlarının piyasa beklentilerine uygun ve sürekli değiştirilmemesi durumunda daha sağlıklı bir şekilde işleyen finansal piyasalar ve reel ekonomi oluşturulması kaçınılmazdır.

The markets where the effects of the interest rates announced by the central banks are felt most are the stock markets. The aim of the study is to examine the effect of the interest rates announced by the TCMB and FED on the sector index returns traded in Borsa Istanbul (BIST) and New York Stock Exchange (S&P500). In the study, in order to measure the effect of the interest rates announced by the TCMB on the sector index returns of Borsa Istanbul (BIST) and the interest rates announced by the FED on the sector index returns traded in the New York Stock Exchange (S&P500) between January 2013 and May 2021. Chow breakpoint test was performed separately for the interest statement date. According to the estimation results, while the announced interest rates cause statistical breaks in the sector index returns traded in Borsa Istanbul (BIST), it does not cause significant breaks in the New York Stock Exchange (S&P500). The assumption that central bank decisions can create anomalies in the markets, which is the main hypothesis of the study, shows that the hypothesis can be accepted for the TCMB. As a result of the research, it has been clearly revealed that the central bank interest rate decisions, which are contrary to market expectations, cause structural breaks and problems in financial markets. If interest rate decisions are not changed continuously and in line with market expectations, it is inevitable to create healthier financial markets and real economy.