Yenlikçi tüketici davranışları: Türkiye ve Almanya’da elektrikli araçların kabulü üzerine karşılaştırmalı bir araştırma

Abstract

Türkiye'deki potansiyel elektrikli araç kullanıcılarının, kullanım niyetleri ele alınmış olup, kullanıcıların niyetlerini etkileyen faktörlerin analizi yapılmıştır. Niyeti etkileyen faktörlerin analizinde Teknoloji Kabul Modeli esas alınmıştır ve bu faktörlerin yenilikçi tüketicilere etkileyişimi araştırılmıştır. İklim değişikliği, çevresel kaygılar, kaynakların kıtlığı ve enerjiye bağımlılık, otomotiv endüstrilerinin sürdürülebilir gelişmeler yapmasına neden oluyor. Bu bağlamda, yeni enerji araçlarının benimsenmesi çevre sorunlarının anahtarıdır. Bu çalışmanın iki amacı vardır: İlk amaç potansiyel yenilikçi kullanıcıların elektrikli araç benimseme konusundaki niyetlerini anlamak ve ikinci olarak bu sonuçları ülkelerarası karşılaştırmaktır. Türkiye'de 557 potansiyel tüketici ve Almanya'da 513 potansiyel tüketici ile ampirik bir çalışma yapılmış ve toplanan 1070 anket sonucu üzerinde AMOS kullanılarak Yapısal Eşitlik Modeli kullanılmıştır. Araştırma çerçevesi olarak Planlı Davranış Teorisi ve Teknoloji Kabul Model’ine dayalı entegre bir model uygulanmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre algılanan davranışsal kullanım niyetini en çok etkileyen değişken algılanan fayda olarak tespit edilmiştir. Aynı şekilde algılanan kullanım kolaylığını da en çok etkileyen unsur yine algılanan fayda olarak tespit edilmiştir. Bunların yanında kişisel yenilik boyutu ile davranışsal kullanım niyeti arası pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Kişisel yenilik derecesinin davranışsal kullanım niyetini olumlu yönde etkilediği görülmüştür. Fiyat hassasiyeti ve teknolojik risk yönünden ise ülkeler toplamında anlamlı bir ilişki tespit edilmezken ülkeler boyutunda Türkiye ve Almanya için ayrı ayrı anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Bu araştırmada, TKM ile geliştirildiğimiz modelin potansiyel elektrikli araç kullanıcılarının kullanım niyetlerini etkileyen faktörlerin öngörülebildiği doğrulanmıştır. Elde edilen bulgularla bireylerin elektrikli araçları benimsemelerine yönelik pazarlama stratejileri geliştirilmiş ve gelecekteki araştırmalar için öneriler tartışılmıştır. Bu çalışmanın sonuçları yenilikçi tüketici davranışını analiz etmede pazarlama yöneticilerine, siyasete, karar vericilere ve otomotiv endüstrisine de önemli katkılar sağlayacaktır.

In this study, the behavioral intention to use electric vehicle (EV) of potential users in Germany and Turkey were discussed and the factors influencing user intentions were analyzed in order to examine innovative consumer behavior. Technology Acceptance Model was used in analyzing the factors influencing intent and the interaction of these factors with innovative consumers was investigated. Climate change, environmental concerns, scarcity of resources and dependence on energy cause the automotive industries to do sustainable developments. İn this regard, the adoption of new EV is key to environmental problems. The objective of this study is twofold, to understand potential innovative consumer’s intentions regarding EV adoption and secondly to compare these results across countries. An empirical study was carried out with 557 potential consumers in Turkey and 513 in Germany and structural equation analysis by AMOS was conducted on the 1070 collected survey results. An integrated model based on Theory of Planned Behavior and the TAM is applied as the research framework. The paper confirms the underlying assumptions of the TAM in the context of EV, perceived usefulness and perceived ease of use positively influence the behavioral intention to use EVs. TAM constructs were found to be statistically significant. Moreover, the results revealed new findings that Technology acceptance attitudes of the participants differ according to the country they live in. Behavioral usage intentions of participants living in Germany are higher than those in Turkey. The results confirm the suitability and the high degree of explanatory power for the integrated and extended model. Based on the empirical results, marketing strategies formulation for promoting EV and suggestions for future research are discussed. The results of this study make important contributions to marketing managers, politics, decisionmakers and automotive industry in analyzing innovative consumer behavior.