0-6 yaş arası göz taramasında birinci basamak sağlık örgütlerinin aktive edilmesi: Ön çalışma-İlk sonuçlar

Abstract

AMAÇ: Göz küresinin anatomik ve fonksiyonel gelişiminin büyük bölümü hayatın ilk 5 yılı içinde olmaktadır. Okul öncesi dönem olarak da adlandırılan bu dönemde saptanmamış ya da tanı ve tedavisinde gecikilmiş göz hastalıkları 6 yaşından sonra tedavisi olmayan ambliyopi ile sonuçlanmaktadır. Ülkemiz sosyoekonomik koşulları ve sağlık örgütlenmesi ışığı altında geniş bir popülasyonda 0-6 yaş arası tüm çocuklarda periyodik göz taraması ancak sağlık ocaklarının aracılığı ile mümkün olabilecektir. Denizli ili içi tüm sağlık ocaklarında 0-6 yaş arası rutin göz muayenesinin yürürlüğe konması amaçlanan projenin ön çalışmasında ilk sonuçlar tartışılmıştır.YÖNTEM: Çalışmaya "American Academy of Pediatrics" tarafından çocuk hekimlerine önerilen göz tarama yöntemi temel alınmıştır. Buna göre sağlık ocaklarına kayıtlı çocuklar zorunlu aşı dönemleri ile uyumlu olacak şekilde 0-2 ay (n=73), 4-6 ay (n=97), 40-60 ay (n=79) olarak üç yaş grubuna ayrılmıştır. Ön çalışma 249 çocuk üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bütün çocuklar, ayrı ayrı hem tarama eğitimi verilmiş pratisyen hekim hem de anabilim dalımız uzman hekimleri tarafından muayene edilmiştir. BULGULAR: Pratisyen hekim sonuçları ile uzman hekim sonuçlarının karşılaştırılarak yöntemin geçerliliği araştırıldığında duyarlılık ve seçicilik değerleri sırasıyla kapak muayenesi için %100 ve %50; fiksasyon kontrolü için %98 ve %67; şaşılık muayenesi için %89 ve %77; göz hareketleri için %99 ve %0 olarak bulunmuştur. SONUÇ: 0-6 yaş arası çocuklarda göz taramasının birinci basamak sağlık örgütlerinde eğitilmiş kişilerce etkin olarak yapılabileceği sonucuna varılmıştır.