Kadınlarda hamilelik süresince ve doğum sonrasında görülen kas-iskelet sistemi ağrılarının incelenmesi

Abstract

AMAÇ: Bu çalışma hamilelerde ve doğum yapmış kadınlarda kas-iskelet sistemi ağrısının belirlenmesi amacıyla planlanmıştır. MATERYAL ve METOD: Yaş ortalaması 31.61±7.65 yıl olan 602 kadın (41'i hamile, 582'si post partum dönemde) araştırmaya dahil edildi. Olgular Denizli ilinde randomize olarak seçildi. Kırk biri hamile (% 6.81), 125'i sezeryen ile doğum yapmış (% 20.8), 457'si ise (% 75.9) normal vajinal doğum yapmış kadın, alt ekstremite eklem ağrısı, spinal ağrı (bel, boyun ağrısı) ve baş ağrısını kapsayan literatüre dayalı olarak hazırlanan anket ile sorgulandı. BULGULAR: Altı yüz iki kadının 535'i (% 88.9) kas-iskelet sistemi ağrısı tanımlamıştır. Hamilelerde (% 61) ve post-partum dönem kadınlarda (% 56.3) bel ağrısı en sık görülen ağrı tipi olarak belirlenmiştir. Hamile kadınlarda aynı zamanda baş ağrısı (% 41.5), kalça ağrısı (% 34.1) ve bacak ağrısı da (% 34.1) yüksek oranda bulunmuştur. Post-partum kadınlarda (0-1 yıl) ise, bel ağrısının yanısıra kalça ağrısı da (% 43.9) yüksek oranda tespit edilmiştir (p<0.01). Post-partum nullipar kadınlarda diz ağrısı (% 20.2) diğer olgulara göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Multiple kas-iskelet sistemi ağrısı, hem hamilelerde, hem de doğum yapmış kadınlarda yaygın olarak tespit edilmiştir. SONUÇ: Spinal ağrı özellikle bel ağrısı hamilelik süresince ve doğum sonrasında kadınlarda sık karşılaşılan bir problemdir. Bu araştırmanın sonucu kadınlarda hamilelik süresince ve doğum sonrasında kas-iskelet ağrısının özellikle bel ağrısının değerlendirilmesinin gerektiği ve buna uygun tedavi programlarının oluşturulmasının önemini açıkça göstermektedir.