Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi

Abstract

Bir süreçteki değişkenlerin kontrol altına alınması ile hata ve yanlışların engellenebileceği gerçeği, süreç değişkenlerinin kontrolünü sağlayan Altı Sigma metodolojisine ilgiyi artırmıştır. Endüstride yararları kanıtlanan bu metodolojinin sağlık hizmetleri ve klinik laboratuvarlarda da yararları gösterilmektedir. Klinik laboratuvarlarda, yöntem geçerlilik çalışmalarında yapılan istatistiksel analizlere göre yöntem geçerliliğine karar verilip, kalite planlama araçlarıyla (Normalize OPSpec Grafikleri) analitik sürecin performansı hakkında bilgi sağlanabilmesine karşılık, Altı Sigma metodolojisinde tek bir rakamla gösterilen “süreç sigma düzeyi” ile süreç performansı değerlendirilebilmektedir. Altı Sigma metodolojisinin uygulanması oldukça kapsamlı eğitim ve hazırlıklar gerektirmektedir. “Tanımla-Ölç-Analiz et-İyileştir-Kontrol et” (TÖAİK) basamaklarından oluşan sistematik bir yaklaşımdır. Bu yayında Altı Sigma metodolojisinin genel olarak tanıtılması ve klinik laboratuvar analitik sürecine uygulanma yollarının açıklanması amaçlandı. Altı Sigma metodolojisinde süreç yeterlilikleri ile ilişkili kavram ve ölçüler (süreç yeterlilik indeksleri – Cp, Cpk; milyonda yanlış sayıları – MYS; milyon fırsatta yanlış olasılıkları – MFYO; milyonda parti sayısı – ppm; toplam süreç verimliliği – TSV) ile “süreç sigma düzeyi” arasındaki ilişkiler değerlendirildi. Klinik laboratuvar analitik süreci sigma düzeyinin hesaplanması yolları tartışıldı.