Handere kilinin konsolidasyon özellikleri üzerine bir değerlendirme

Abstract

Özellikle üzerinde yapılaşmanın olduğu killi zeminlerde yapılaşma ile ilgili olarak karşılaşılan sorunların en önemlilerinden biri, bu zeminlerin konsolidasyon davranışlarıdır. Zeminde meydana gelebilecek oturma miktarlarının belirlenmesini sağlayan laboratuvar deneylerinin uzun ve zaman alıcı işlemleri gerektirmesi, kimi zaman konuya gereken ilginin gösterilmemesine neden olmaktadır. Handere kili, yüksek plastisiteli, katı-sert kil grubunda yer alan bir zemin türüdür. Bu çalışmada, Adana ili yerleşim alanı içinde yer alan Handere Formasyonu'nun killi seviyelerinden oluşan toplam 11 örnekleme grubu ele alınmıştır. Farklı su içeriklerine sahip örselenmemiş örnekler üzerinde konsolidasyon deneyleri yapılarak konsolidasyon parametreleri belirlenmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen değerler ile birimin diğer fiziksel özellikleri arasındaki ilişkiler literatürdeki çalışmalarla karşılaştırılmıştır. İnceleme alanında yer alan ve Handere Kili olarak adlandırılan ince taneli zeminler CH, MH, CL ve ML zemin grubunda yer almaktadır. Zeminlerin likit limit değerleri % 34.5 - 60.0, plastik limit değerleri ise % 22.0 - 35.5 arasında değişmektedir. Aşırı konsolidasyon oranları 1.20 - 3.13 arasında olan bu killer aşırı konsolide zemin grubunda yer almaktadırlar. Hacimsel sıkışma katsayıları ise, 0.010 — 0.041 değerleri arasında değişmektedir. Laboratuvar çalışmalarında elde edilmiş olan en küçük ön konsolidasyon basıncı 1.116 kg/cm2'dir. Gerilme kademelerine bağlı olarak, hesaplanan hacimsel sıkışma ve sıkışma ($a_v$ ve $m_v4) katsayıları arasında ortaya konmuş ilişkiler ile Handere kilinde konsolidasyon deneyi öncesinde konsolidasyon parametrelerinin hızlı bir şekilde hesaplanabilmesi amaçlanmıştır. Hacimsel sıkışma katsayısı ve sıkışma katsayısı arasındaki ilişki ile yüksek regresyon katsayılı bir eşitlik elde edilmiştir.