Hidrojeolojik veri tabanlı bir coğrafi bilgi sistemi çalışması örneği: Adana ili yerleşim alanı

Abstract

Bu çalışma, ülkemizin 4. büyük ili olan Adana için oluşturulmuş hidrojeolojik verileri ve değerlendirmeleri içeren bilgi sisteminin tanıtımını amaçlamaktadır. Adana ili yerleşim alanı farklı litolojilere sahip 4 birim üzerinde kurulu bulunmaktadır. Bunlar; Handere Formasyonu 'na ait killi birimler, Seyhan nehrine ait taraçalar, kalış ve alüvyon çökelleridir. Taraça çökelleri ile güncel alüvyon çökelleri akifer niteliği taşıyan esas birimlerdir. İnceleme alanı içerisinde yeraltı suyu seviyeleri yüzeyden 2-40 m derinlikler arasında yer almaktadır. Yeraltı su seviyelerinin kuzeyden güneye ve doğudan batıya doğru sığlaştığı ve yüzeye yaklaştığı görülmektedir. Bu çalışma ile elde edilen veriler gerçek koordinat sisteminde hazırlanmış topoğrafik haritalara işlenmiş ve her nokta için temel hidrojeolojik bilgileri içeren bir veri tabanı oluşturulmuştur. Bu amaçla Arcview 3.3 programı kullanılmıştır. Sayısal verilerin lineer enterpolasyonla değerlendirilmesi amacıyla da Spatial Analyst 2.0a bilgisayar programından yararlanılmıştır. Verilerin kullanılmasıyla incelenen bölge için eş yeraltı suyu derinlik, eş pH, eş EC, eş sertlik, eş sülfat haritaları oluşturulmuştur. İnceleme alanındaki suların pH değerleri 6.80 ile 8.10 arasında, EC değerleri ise 370 ile 1773 $mu mho/cm$ arasında değişmektedir. Fransız sertlik sınıflamasına göre suların sertlikleri 17.00 ile 67.20 arasındadır. İncelenen bölgede, yeraltı sularındaki sülfat değerleri 0.18 ile 3.81 mek/l değerleri arasında yer almaktadır. Suların büyük bölümü 0.38 ile 0.76 mek/l değerleri arasında değişen sülfat değerlerine sahiptirler.