Pulmoner emboli tanılı olguların klinik ve laboratuvar bulgularında erkek-kadın farkları

Abstract

Pulmoner emboli (PE) geçiren ve yaşayan hastaların yaklaşık 2/3’ünde doğru tanı konulamamaktadır ve bu hastalarda mortalite oranı %30’lara ulaşmaktadır. Bu çalışmada, akciğerin kontrastlı spiral bilgisayarlı tomografisi ile PE tanısı konmuş hastalarımızda, klinik, elektrokardiyografi (EKG) ve laboratuvar bulguları açısından olası kadın-erkek farklarını incelemeyi amaçladık. On üç (%42)’ü erkek, 18 (%58)’i kadın toplam 31 hasta çalışmaya alındı. Her bir hasta için, semptomlar, risk faktörleri, EKG ve arteryel kan gazları değerlendirilerek Wells ve Geneva klinik skorları ile EKG skoru hesaplandı. Alveolo-arteryel (A-a) oksijen gradienti şu şekilde hesaplandı: P(A-a)O2= 150-(PCO2/0.8)-PO2. Ekokardiyografik yöntemle ortalama pulmoner arter basınçları (PAB) saptandı. Kadın ve erkeklerde sırasıyla Wells skoru 4.8 ± 1.9 ve 3.2 ± 2.2 (p= 0.017); EKG skoru 5.9 ± 3.6 ve 3.1 ± 1.8 (p= 0.036) ve ortalama PAB 33.5 ± 12.3 mmHg ve 23.2 ± 10.0 mmHg (p= 0.017) değerleriyle anlamlı olarak farklıydı. Ancak kadın ve erkekler arasında Geneva skoru (4.8 ± 1.7 ve 5.0 ± 1.6), A-a gradienti (35.2 ± 17.3 ve 42.9 ± 12.3) ve PaCO2 (33.5 ± 15.1 ve 29.8 ± 5.4) anlamlı bir fark oluşturmadı (p> 0.05). PE risk faktörlerinden immobilizasyon ve cerrahi girişim kadınlarda erkeklere göre daha sık bulundu (sırasıyla %50-%30.8, p= 0.02 ve %50- %23.1, p= 0.01). PE’li kadın hastalarda Wells ve EKG skorlarının daha yüksek, immobilizasyon ve cerrahi girişim risk faktörlerinin daha sık ve ekokardiyografik olarak ortalama PAB’ların daha fazla olduğunu belirtebiliriz. Bu nedenle kadın hastalarda akut PE tanısı koymada, belirtilen bu özellikler, klinik pratikte daha fazla yardımcı olabilir.