Denizli ilinde 2006 yılına ait mantar zehirleme vakalarının değerlendirilmesi

Abstract

G i r i ş: Ülkemiz genelinde olduğu gibi, Denizli ilinde de yabani mantar tüketimi oldukça yaygındır. Buna bağlı olarak mantar zehirlenmeleri özellikle yılın belli dönemlerinde olmak üzere sık görülmektedir. Çalışmamızda, Denizli ilinde mantar zehirlenmelerinin sosyodemografik verilerini ve prognozunu incelemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: 01.01.2006-31.12.2006 tarihleri arasında Acil Servisimize ve Denizli Devlet Hastanesi Acil Servisi’ne mantar zehirlenmesi ile başvuran ve mantar zehirlenmesi vakaları ICD-10 tanı kodlama sistemindeki “T- 62.0 = mantar yemenin zehirli etkisi” kodundan ve Sağlık Müdürlüğü’ne gönderilen “gıda zehirlenmeleri vaka bildirim fişlerinden” geriye dönük olarak tarandı. Hastaların sosyodemografik verileri, klinik ve laboratuvar bulguları ve sonuçlar üzerine etkileri incelendi. Sonuçlar frekans dağılımı ve ortalama (±SD) olarak verildi. istatistiksel yöntem olarak ANOVA ve ki-kare testleri kullanıldı. Bulgular: Toplam 154 hasta çalışmaya dahil edildi. Bunlardan 18’ini (%11.7) çocuk (<16 yaş), 136’sını (%88.3) erişkin yaş grubunda hastalar oluşturmaktaydı. Çalışmaya dahil edilen hastalarda kadın-erkek oranı bir, genel yaş ortalaması (±SD) 37.9 (±19.3) olarak bulundu. Mantar zehirlenmeleri nedeniyle hastaneye başvuruların en sık Kasım 84 (%55.4), Mayıs 23 (%14.9), Ekim 21 (%13.6) ve Aralık 10 (6.5%) aylarında olduğu saptandı. En sık başvuru şikayetleri bulantı-kusma (%90.9), karın ağrısı (%34.4), halsizlik (%22.1) ve diare olarak bulundu. Semptomların başlama süresi ortalama (±SD) 222.9 (±184.3) dakika olarak, ilk 6 saatte semptomları başlayanların oranı 135 (%87.7) bulundu. Daha ileri merkeze sevk edilenlerin semptomlarının ortalama (±SD) başlama süresi 398 (±261.6) dakika olarak bulundu. Hastaların 103’üne (%66.9) gastrik lavaj, 106’sına (%68.8) aktif kömür, 31’ine (%20.1) Nasetil sistein, 10’una (%6.5) atropin uygulandığı görüldü. Yapılan tetkiklerde anormal laboratuvar bulgusu olarak 21 (%13.6) hastada karaciğer, 10 (%6.5) hastada böbrek fonksiyon testlerinde yükselme bulundu. Hastaların 101’inin (%65.6) yatırıldığı ortalama yatış süresinin 1.55 (±1.38) gün olduğu bulundu. S o n u ç: Denizli yöresinde mantar zehirlenmesi vakaları özellikle sonbahar ve ilkbahar sonunda yaygın olarak görülmektedir. Çok ciddi zehirlenme vakaları oranı düşük bulunmakla birlikte, mantar zehirlenmeleri konusunda halkın eğitimi ve sağlık kuruluşlarının buna yönelik gerekli önlem ve hazırlıklarını yapması önemlidir.