Finansal Sıkıntının Dolaylı Maliyetleri: İMKB’de İşlem Gören Şirketlerde Bir Uygulama

Abstract

Finansal sıkıntı süreci doğrudan ve dolaylı maliyetler ortaya çıkarmaktadır. Direkt ödeme gerektiren yasal ve yönetsel giderleri içeren direkt maliyetler göreli olarak düşüktür. Pazar payındaki düşüş, faaliyet performansındaki düşüş, etkin olmayan varlıkların satışı gibi maliyetleri içeren dolaylı finansal sıkıntı maliyetlerinin ise daha önemli olduğuna inanılmaktadır. Ancak, bu maliyetleri tam olarak ölçmek oldukça zordur. Bu maliyetlerin sermaye yapısı kararları ve şirket değerini etkileyecek kadar yüksek olup olmadığı da tartışmalı bir konudur. Eğer iflas maliyetleri göreli olarak önemli ise bu maliyetlerin beklenen değerinin; kaldıracın artışı ile ortaya çıkacak vergi avantajını geçtiği noktada şirketin optimal sermaye yapısına ulaşacağı ileri sürülebilir. Bu çalışmada dolaylı finansal sıkıntı maliyetleri ile ilgili amprik bulgular ortaya konulmaktadır. Bu maliyetleri ölçmek için sektöre göre düzeltilmiş faaliyet kârlılığındaki yıllık değişim finansal sıkıntıya girişten önceki yıldan başlayarak reorganizasyon sonrası yıla kadar incelenmiştir. Bu yaklaşımla, 1995-2003 yılları arasında finansal sıkıntı yaşamış 50 şirket incelenmiş ve finansal sıkıntı sürecinde faaliyet performanslarında önemli düşüşler saptanmıştır.