Antiepileptik ilaçların lipit profili ve karaciğer enzimleri üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Antiepileptik ilaçların lipit profilini ve karaciğer enzimlerini etkiledikleri gösterilmiştir. Ancak bu yayınlar enzim inhibisyonu veya indüksiyonu yapan eski antiepileptiklerle yapılmış çalışmalardır. Yeni nesil antiepileptik ilaçlarla bu konularda yapılan çalışmalar sınırlı sayıdadır. Oysa son yıllarda yan etkilerinin ve ilaç etkileşimlerinin daha az olması sebebiyle tercih edilen yeni nesil antiepileptikleri llanan hasta sayısı giderek artmaktadır. Bu çalışmada eski (karbamazepin ve valproik asit) ve yeni nesil antiepileptiklerin (okskarbazepin, levetirasetam, topiramat) lipit profiline ve karaciğer enzimlerine etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntemler: Parsiyel epilepsi tanısıyla izlenen, en az 1 yıldır tek tip antiepileptik ilaç kullanan (karbamazepin (n=15), valproik asit (n=15), topiramat (n=9), levetirasetam (n=9) ve okskarbazepin (n=15)) toplam 63 epileptik hastaçalışmaya alınmış, sağlıklı kontrol grubu (n=15) ve epileptik kontrol grubu (n=15) oluşturulmuştur. Bulgular: Sağlıklı ve epileptik kontrol grupları karşılaştırıldığında epileptik kontrol grubunda trigliserit, VLDL yüksek, AST (p<0.05) düşük olduğu saptanmıştır. Sağlıklı kontrol grubuyla karşılaştırıldığında; karbamazepin grubunda TC (total kolesterol) ve TC-HDL yüksek (p<0.05), valproik asit grubunda AST ve ALT düşük (p<0.05), okskarbazepin grubunda TC yüksek (p<0.05), levetirasetam grubunda TC ve TC-HDL yüksek, topiramat grubunda AST düşük (p<0.005) olduğu belirlenmiştir. Epileptik kontrol grubu ile karşılaştırıldığında karbamazepin grubunda HDL yüksek (p<0.05), okskarbazepin grubunda HDL ve AST yüksek (p<0.05), topiramat grubunda trigliserit düşük, HDL yüksek (p<0.05) olduğu, valproik asit ve levetirasetam gruplarında ise istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç: Çalışmamızda elde ettiğimiz bulgulara göre yeni nesil antiepileptikler genel olarak; karaciğer enzimleri üzerinde olumsuz etkiye sahip değilken, topiramat lipit profili üzerinde ateroskleroza karşı koruyucu etkiler göstermekte ve literatürde koroner kalp hastalarında tercih edilebileceğini gösteren bulguları desteklemektedir.