12 Eylül'ü anlamak

Abstract

12 Eylül 1980 Darbesi, birçok faktörün bir bileşkesinin ürünüdür. İthal ikameci sermaye birikim rejiminin gerek içsel gerekse de dışsal birtakım dinamikler nedeniyle tıkanması, iktisadi kriz, iktidar bloku içerisinde fraksiyonlar arasındaki çelişkilerin artması ile iktidar blokunun dağılması, işçi sınıfının politizasyonu ve artan eylemliliği, ülkede baş gösteren siyasal bunalımın derinleşmesi ile birlikte bir hegemonya ve temsil bunalımının da ivme kazanması ve küresel kapitalizmin yaşadığı yapısal kriz neticesinde, neoliberal yeniden yapılanma sürecine Türkiye’nin entegrasyonu söz konusu faktörler arasında yer almaktadır. Bu makalede, söz konusu faktörler bağlamında, 12 Eylül 1980 Darbesi, Poulantzas’ın “Olağanüstü Devlet” kavramsallaştırması ışığında analiz edilmektedir. Gerek neoliberal kapitalist sisteme entegrasyon gerekse de iktidar blokunun yeniden yapılanması ve sermaye birikiminin güvence altına alınması ve yeniden üretimi, 12 Eylül 1980 Darbesi ve akabinde kurulan askeri rejimin olağanüstü devleti aracılığıyla gerçekleştirilmeye çalışılmıştır.