Proksimal sıra karpektomili hastalarda fonksiyonel sonuçlar ve yaşam kalitesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada proksimal sıra karpektomili hastalarda ağrı, fonksiyonel durum, hasta memnuniyeti ve yaşam kalitesi değerlendirildi. Hastalar ve yöntemler: Aralık 2007 - Kasım 2011 tarihleri arasında proksimal sıra karpektomi ameliyatı yapılan 16 hastanın, (11 erkek, 5 kadın; ort. yaş 41.4±16.6 yıl; dağılım 19-77 yıl) demografik, klinik ve cerrahi verileri ve fizik tedavi programı bilgileri kaydedildi. Ağrı (0-hiç ağrı yok, 10-şiddetli ağrı) ve hasta memnuniyeti (0-hiç memnun değil, 10-çok memnun) görsel analog skala (GAS) ile değerlendirildi. El bileği eklem hareket açıklığı ve el kavrama gücü değerlendirildi. Üst ekstremite fonksiyonel değerlendirmesi için hızlı-kol, omuz ve el engellilik (Q-DASH) skoru ve Mayo-el bileği skoru kullanıldı. Yaşam kalitesi değerlendirmesi için Kısa form-36 (KF-36) kullanıldı. Bulgular: Ameliyat sonrası süre 20.6±16.4 (6-56) ay idi. İki (%12.5) hastada kompleks-bölgesel ağrı sendromu (KBAS) geliştiği saptandı. Ortalama fizik tedavi seans sayısı 16.7±9.4 (0-30), memnuniyet GAS’ı 8.4±2.1, istirahat ağrısı 0.8±0.9, aktivite ağrısı 2.3±2.2, ameliyatlı taraf kavrama gücü sağlam tarafın %82’si, Q-DASH skoru 13.4±16.5 (oldukça iyi), Mayo el bilek skoru 80.0±19.4 (iyi) idi. Ameliyat sonrası fleksiyon-ekstansiyon arkında ameliyat öncesine göre anlamlı iyileşme saptandı (p=0.001). El kavrama gücü yüzdesi ile fizik tedavi seans sayısının ilişkili olduğu saptandı (p=0.025, r=0.558). Yaşam kalitesi- ağrı skorunun aktivite ağrısı (p=0.001, r= -0.819), Q-DASH (p=0.003, r= -0.698) ve Mayo skoru ile (p=0.037, r=0.525) ilişkili olduğu saptandı. Çok değişkenli lineer regresyon analizinde komplikasyon varlığının, fonksiyonel durumu bağımsız olarak belirleyen tek değişken olduğu saptandı. Sonuç: Proksimal sıra karpektomi sonrası uygulanan fizik tedavi seans sayısının artması daha iyi el kavrama gücü ile sonuçlanırken, ameliyat sonrası görülebilen KBAS komplikasyonu fonksiyonel durumu olumsuz etkilemektedir.