Ayaktan hemodiyaliz tedavisi alan hastalarda nazal metisiline dirençli Staphylococcus aureus kolonizasyon prevalansı ve risk faktörleri

Abstract

Metisiline dirençli Staphylococcus aureus (MRSA) tarafından oluşturulan enfeksiyonlar, hemodiyaliz hastalarında sık olarak görülmekte ve morbidite ve mortalitenin artmasına neden olmaktadır. Bu hastalardaki nazal kolonizasyonun, MRSA enfeksiyonlarının gelişiminde önemli rol oynadığı bilinmektedir. Bu çalışmada, ayaktan hemodiyaliz tedavisi alan kronik böbrek yetmezlikli hastalarda nazal MRSA kolonizasyon oranının ve risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya, Eylül 2008-Aralık 2008 tarihleri arasında Pamukkale/Denizli bölgesinde çeşitli sağlık merkezlerinde hemodiyaliz tedavisi alan 466 erişkin hasta (199u kadın, 267si erkek; yaş aralığı: 18-89 yıl, yaş ortalaması: 55.8 ± 15.1) dahil edilmiştir. Hastalardan alınan burun sürüntü örneklerinin, koyun kanlı agar ve mannitollü tuzlu agarda kültürleri yapılmış ve izolatlar konvansiyonel bakteriyolojik yöntemlerle tanımlanmıştır. Hastaların 204 (%43.8)ünden S.aureus izolasyonu yapılmış ve bunların 34 (%16.7)ünün metisiline dirençli olduğu belirlenmiştir. Buna göre MRSA ile kolonize hasta oranı %7.3 (34/466) olarak saptanmıştır. MRSA izolatlarının tümü vankomisin, linezolid ve tigesikline duyarlı bulunmuş; azitromisin ve klaritromisine %70.6, eritromisine %64.7, klindamisin, gentamisin ve trimetoprim-sülfametoksazole %58.8, siprofloksasine %55.9, tetrasiklin ve rifampisine %44.1 ve kloramfenikole %5.9 oranında direnç tespit edilmiştir. MRSA suşlarında indüklenebi lir klindamisin direncinin %23.5 (8/34), çoklu ilaç direncinin ise %76.5 (26/34) olduğu görülmüştür. Çoklu değişkenli analizde; son bir yıl içinde hastanede yatış öyküsü [odds ratio (OR): 3.426, %95 güven aralığı (GA): 1.595-7.361, p= 0.002] ve kronik obstrüktif akciğer hastalığının varlığı (OR: 5.181, %95 GA:1.612-16.648, p= 0.006) MRSA nazal kolonizasyonunu artıran bağımsız risk faktörleri olarak bulunmuştur. Sonuç olarak; hemodiyaliz hastalarında MRSA nazal kolonizasyon prevalansının ve risk faktörlerinin bilinmesinin, MRSA enfeksiyonlarının tedavi stratejileri ve uygun enfeksiyon kontrol önlemlerinin alınmasına katkı sağlayacağı düşünülmüştür.