Klinik örneklerden izole edilen staphylococcus aureus suşlarında makrolid, linkozamid ve streptogramin b direncinin fenotipik ve genotipik yöntemlerle araştırılması

Abstract

Staphylococcus aureus, toplum ve hastane kaynaklı enfeksiyon etkeni olarak en sık izole edilen mikroorganizmalardandır. Stafilokoklar geçmişten günümüze dek gelen süreçte önce penisilinlere ardından metisilin ve glikopeptidler olmak üzere çok sayıda antibiyotiğe direnç geliştirmelerinden ve epidemilere yol açabilmelerinden dolayı önemli bir sorun haline gelmiştir. Metisilin direnci, makrolidler gibi alternatif antibiyotiklerin kullanımına neden olmuş; ancak tüm dünyada gelişen makrolid direnci bu antibiyotiklerin kullanımını sınırlamıştır. Makrolid direnci, hedef bölge değişikliği (MLSB fenotipi, erm genleri tarafından kodlanır), aktif atım pompası (MS fenotipi, msrA/B genleri tarafından kodlanır) veya hücre duvar geçirgenliğinin azalması şeklinde oluşabilir. Bu çalışmada, klinik S.aureus suşlarında MLSB direncinin fenotipik ve genotipik yöntemlerle araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmaya, ayaktan (%6.7) ve yatan (%93.3) hastaların yara (%50), trakeal aspirat (%15) ve diğer (%35) örneklerinden izole edilen toplam 404 S.aureus suşu alınmıştır. Suşlarda MLS direncinin fenotipik olarak araştırılmasında çift disk Bsinerji testi (D-test), genotipik olarak araştırılmasında ise PCR yöntemi kullanılmıştır. S.aureus suşlarının 158 (%39.1)i metisiline dirençli (MRSA), 246 (%60.9)sı metisiline duyarlı (MSSA) olarak bulunmuştur.D-test ile 19 suşta yapısal (cMLSB) klindamisin direnci, 111 suşta indüklenebilir (iMLSB) klindamisin direnci, beş suşta MS fenotipi ve 268 suşta S fenotipi (eritromisin ve klindamisine duyarlı) saptanmıştır. Fenotipik olarak MLS direnci bulunan 136 suşun direnç genleri genotipik olarak araştırıldığında, iMLSB B fenotipi gösteren 111 suşun %81.9unda (83 MRSA, 8 MSSA) ermA, %10.8inde ermC (7 MRSA, 5 MSSA), %10.8inde msrA (11 MRSA, 1 MSSA), %1.8inde msrB (2 MRSA) ve %0.9unda (1 MRSA) ermB; cMLS fenotipi gösteren 19 suşun %57.9unda (10 MRSA, 1 MSSA) ermA, %36.8inde (6 MRSA, 1 MSSA) BermC ve %15.8inde (3 MRSA) ermB; MS fenotipi gösteren beş suşun %80inde (2 MRSA, 2 MSSA) ermA, %75inde msrA (3 MSSA), %50sinde (2 MSSA) msrB ve %25inde (1 MSSA) ermC geni saptanmıştır. ermA ve ermC genleri 14 izolatta; ermA, ermC ve msrA genleri bir izolatta; ermA ve msrA genleri 11 izolatta; ermA, msrA ve msrB genleri üç izolatta; ermA ve ermB genleri üç izolatta birlikte saptanmıştır. Bu çalışmada farklı olarak D-testi negatif olan MS fenotipindeki iki MRSA suşunda tek başına ermA, iki MSSA suşunda ise msr genlerine ilaveten erm genleri de saptanmıştır. Çalışmamızda klonal benzerliğin araştırılmasında RAPD-PCR yöntemi kullanılmış ve direnç genleri saptanan suşlar arasında bir veya birkaç klonal tipin hakimiyeti gözlenmemiştir. Sonuç olarak, S.aureus izolatlarında MLSB direncinin araştırılmasının, bu bakteriyle gelişen enfeksiyonların tedavisinde antibiyotik seçimi yapılırken yönlendirici olacağı kanısına varılmıştır.