Kızıldeniz'de Cibuti Üzerinden Yapılan Silah Kaçakçılığının Yemen'e Etkileri ve Osmanlı Devleti

Abstract

Kızıldeniz, XIX. yüzyılda gerek Osmanlı Devleti gerekse de Avrupa ve dünya siyaseti için son derece önemli yerlerden biri oldu. Avrupa devletlerinin bölgedeki siyasi ve ticari varlığının artmaya başlaması ile bölge son derece nazik bir duruma geldi. Bu durum karşısında Osmanlı Devleti, XIX. yüzyıl içinde bir takım tedbirler almaya çalışsa da bu durumun önüne geçmesi mümkün olamadı. Süveyş Kanalı'nın açılması, Hindistan'daki gelişmeler, İngilizlerin Aden'e yerleşmesi ve Kızıldeniz'in Afrika sahillerine Avrupalı güçlerin yerleşmeye başlamasıyla işler iyice karıştı. Her ne kadar Osmanlı Devleti bölge üzerindeki ağırlığını arttırsa da yabancı tüccarların bölgede devam ettirdikleri silah ticareti, bölgedeki gelişmeleri derinden etkileyen başlıklardan önde geleni oldu. Yemen'de devam eden isyanlar ve Osmanlı Devleti'nin bölgedeki hâkimiyetine zarar veren bu ticaret, Osmanlı Devleti'ni oldukça uğraştırdı. Bu çalışma ile bölgedeki silah ticareti ve bu ticarete karşı Osmanlı Devleti'nin yaklaşımı ele alınmaya çalışılacaktır. Cibuti üzerinden gerçekleşen bu ticaretin incelenmesiyle, günümüzde bölgede olan biten gelişmelerin tarihi derinliğinin ele alınması hedeflenmektedir.