Organize sanayi bölgesine açılan sigara bırakma polikliniği çalışma sonuçlarının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: İşçiler yüksek sigara içme oranları ve iş yerlerindeki ek riskleri nedeniyle tütünle mücadelede öncelikli gruplardandır. Organize sanayi bölgesinde sigara bırakma polikliniği açılmıştır. Bu çalışmada polikliniğine başvuru profili ve kısa dönemli sigara bırakma oranları incelenmiştir. Gereç ve yöntem: Tanımlayıcı çalışmadır. Şubat- Ağustos 2015 tarihleri arasında polikliniğe başvuran organize sanayi çalışanları evrenimizi oluşturmaktadır. Başvuranlara öncelikle anket uygulanmıştır. Ankette sigara içme bilgileri, sosyo-demografik özellikler vb bilgiler sorgulanmıştır. Ayrıca ''Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi'' ve "Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği" uygulanmıştır. Sonrasında solunum fonksiyon testi, elektrokardiogram ve solunum havasında karbonmonoksit ölçümü yapılmıştır. İlk başvuruda bire-bir görüşmeyle eğitim verilmiş, gerekiyorsa medikal tedavileri düzenlenmiştir. İlk başvuruyu takiben 2,4.ve 8. haftalarda olmak üzere toplam 4 görüşme yapılmıştır. İlk başvuru sonrası en az 3 ay süre geçmiş olanlar telefonla aranarak sigarayı bırakma durumları sorgulanmıştır. Karşılaştırmalarda ki-kare, Mann Whitney-U ve t testleri kullanılmıştır.Bulgular: Yedi aylık sürede polikliniğe 302 kişi başvurmuştur. Vakalarımızın %81,8'i erkek, yaş ortalaması 37,1±8,4'dür. Başvuranların yaklaşık yarısı yüksek ve çok yüksek nikotin bağımlısıdır. Ölçeğe göre %58'inde anksiyete riski %16'sında depresyon riski saptanmıştır. Anksiyete riski kadınlarda yüksek bulunmuştur(p<0,01). Başvuranların %30,1'inin kronik hastalığı vardır. Başvuranlarda en yaygın semptom çabuk yorulma(%76,8) ve balgam çıkarmadır(%69,7). İlk başvuru sonrası en az 3 ay süre geçmiş olan 222 kişiden %41,9'u sigarayı bırakmıştır. İlaç tedavisi kullananlarda, geçmişte bırakmayı denemiş kişilerde "sigarayı bırakma" anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Sigara bırakma bupropiyon verilen grupta %54,5, vareniklin verilen grupta %50,9'dur. Sonuç: Polikliniğimize başvuruların yükseliş trendi göstermesi ve %41,9 bulunan sigara bırakma oranı bu yönde bir açığı ve polikliniğin etkin olduğunu açıkça göstermektedir.