Kadına İlişkin Medyatik Bilgiye Kadının Müdahalesi: Sosyal Medya Örneği

Abstract

Medya geç Latincede medialis, Fransızca medius sözcüklerinden türemiştir. İlk olarak 1570'de kullanılmış olan bu kavram ortalık yerde oluşan veya başlayan anlamında kullanılmaktadır. Medya İngilizcede media olarak kullanılıp iletişim ortamı, iletişim araçları olarak tanımlanmaktadır. Sözcüğün Türkçedeki kullanımı ise kamuoyu, haberleşme, iletişim gibi kavramlarla yaklaşık son 20 yıllık bir süreyi kapsamaktadır. Geleneksel medya olarak nitelendirdiğimiz televizyon, radyo ve gazete aracılığıyla ataerkil ideolojiyi yansıtan medya metinleri, erkek egemen bir bakış açısını beslerken kadınının yaşamsal fırsatlarını oluşturacak bilgi kaynaklarını ataerkillik üzerinden kurgulamaktadır. Geleneksel medya metinleri kadına ilişkin, "güç ve iktidarın sahibi olan erkeğe hizmet eden", "erkeği cinselliği aracılığıyla kendine çeken ve gücünü bedeni üzerinden kurgulayan", "sevgi-nefret, ihtiyaç duyma-korkma ikilemi arasında sıkışan", "sosyal ve kültürel normlarla edilgenleştirilen" bir söylemi aktarmakta ve kadın çoğunlukla bu söylemler üzerinden inşa edilmektedir. Buna karşılık geleneksel medya zaman içinde sosyal medyaya evrilirken önemli bir konu karşımıza çıkmaktadır. O da sosyal medyanın inter-aktif olarak aynı anda ortama katılanlarca sağlanması durumudur. Sosyal medya bireylere zaman ve mekân sınırlaması olmadan paylaşımın, etkileşimin yapıldığı bir ortam sağlarken, bilginin inter-aktif olarak aynı anda ortama katılanlarca sağlanması bireyin iletişimde aktör olması demektir ve bu sosyolojik tabanda önemli bir etkileşimi ve değişimi de beraberinde getirir. Dolayısıyla kadının sosyal medya aracılığıyla kendisiyle ilgili habere müdahale etme şansı ortaya çıkmaktadır. Buradan yola çıktığımızda yazılı ve görsel medya ataerkil kültür kalıplarını tekrarlayarak, yeniden üreterek kadını statü ve güç açısından etkisizleştirirken kadın sosyal medya üzerinden kendisini nasıl ifade etmektedir sorusu çalışmamızın ana temasını oluşturmaktadır. Dolayısıyla aldatılma, aldatma, intikam, kıskançlık gibi anlam kodlarıyla işlenen ve kadını değiştiremeyeceği bir yaşam kıskacının içine hapseden medyatik bakış açısı kadının sosyal medya üzerinden kendisini tanımlamasıyla nasıl bir değişime uğramaktadır sorusu sosyolojik çerçevede irdelenecektir. Çalışmada yazılı ve görsel medyanın kadın tanımlamasına karşılık internet kullanımının artmasıyla birlikte kadının sosyal medya üzerinden inter-aktif katılımı örnekler üzerinden değerlenilirken internet hukukunun bu konu ile bağlantısına da kısaca değinilecektir.