Balcılar damar tipi barit-galenit cevherleşmesinin maden jeolojisi ve sülfür izotop jeokimyası, Biga yarımadası, Türkiye

Abstract

Balcılar yarımadasındaki damar tipi kurşun-çinko-barit yataklarının tipik örneklerinden birisidir. İnceleme alanındaki litolojik birimler; Eosen Akçaalan andeziti, Oligosen Adadağı piroklastikleri, Miyosen Dededağ dasiti, Pliyo-kuvaterner Karaömerler bazaltı ve Kuvaterner aluvyonlar olarak ayırtlanmıştır. Barit-galenit damarları andezitler içerisindeki faylar boyunca oluşmuşlardır. Barit, kuvars ve galenit ana mineraller olup, bu minerallere az miktarda sfalerit, pirit, kalkopirit, kovellin ve markazit eşlik etmektedir. Baritler erken evrede iri-taneli yarı özşekilli-özşekilli kristaller (barit I) ve geç evrede kaba kristallerle girift küçük çubuksu kristaller (barit II) biçiminde iki-evreli mineralizasyonla gelişmiştir. Kuvars küçük barit kristalleriyle birlikte geç evrede oluşmuştur. Galenit, sfalerit, kalkopirit, pirit, markazit ve kovellin geç evre ürünleri olup, önceki oluşan barit kristalleri içerisindeki boşluk zonları boyunca oluşmuşlardır. Sülfür izotop bulguları galenitteki sülfürün bakteriyel veya inorganik sülfattan (SO4=) indirgenmiş veya izotopik olarak hafif S-kökenle etkileşimi göstermektedir. Barit-H2S ve galenit-H2S ayrımlaşma faktörlerinden itibaren hesaplanan ?34SH2S değerleri, sıcaklık koşullarının 200-300 °C arasında olduğunu göstermiştir. Baritlerin güncel okyanus veya Eosen deniz suyu bileşiminden daha düşük ?34S değerleri, hidrotermal sıvıların magmatik yan kayaçlarla etkileşiminden kaynaklandığı biçiminde değerlendirilmiştir