TÜRKİYE’DE KONUT POLİTİKALARININ KONUT KOOPERATİFÇİLİĞİ ÜZERİNE ETKİLERİ VE KONUT KOOPERATİFLERİNİN KONUT ÜRETİMİNDEKİ ROLÜ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Abstract

Konut Politikası, genel olarak devletin konut gereksinmesinigidermek için almış olduğu gerek anayasal gerekse yasal önlemlerintamamı olarak ifade edilebilir.Türkiye’de de Cumhuriyetin ilanıyla birlikte nüfus artışı, göçlerve hızlı kentleşmeye bağlı olarak gelişen konut sorununun çözümündedevlet bir takım konut politikaları izlemek durumunda kalmıştır.Öte yandan konut kooperatiflerini, gönüllülük esasına dayalı,karşılıklı yardım ve dayanışma ilkeleri çerçevesinde, daha çok toplumundar gelirli kesimlerine hitap eden ekonomik ve sosyal kuruluşlar olarakifade etmek mümkündür.Devletin konut politikalarının etkisiyle konut kooperatifleriningerek sayısının gerekse konut üretimindeki payının 1970’li yıllardanitibaren giderek arttığı görülmektedir. 1984 yılında yürürlüğe giren2985 sayılı Toplu Konut Yasasının (TOKİ) olumlu etkisiyle birlikte buartışın 1986 yılında yüzde 36,3 payla zirveye çıktığı görülmektedir.Ancak mevzuatta yapılan değişiklikler ile yetki alanı gittikçe genişleyen TOKİ’nin 2000’li yıllardan itibaren kooperatiflere kredi desteğinineredeyse kestiği görülmektedir. Bu ise özellikle 2000’li yıllardangünümüze konut kooperatiflerinin konut üretimindeki payının gittikçeazalmasına sebebiyet veren önemli etkenlerden birisidir. Nitekim 2016yılı itibariyle konut kooperatiflerinin yapı kullanma izinlerine göre konutüretiminde sektör içerisindeki payının yüzde 2,5 olduğu saptanmaktadır.Bu azalmada ise yine konut politikalarında aksi yönde meydanagelen değişikliklerin etkili olduğu söylenebilir.