DÜŞÜN İZDÜŞÜMÜNDE BİR DÜŞÜNÜM: ROMAİN GARY’NİN ŞAFAKTA VERİLMİŞ SÖZÜM VARDI ADLI ROMANINDA DÜŞ GERÇEK/LİK DİYALOGU

Abstract

Émile Ajar adı altında da romanlar yazmış olan Romain Gary’nin 1960 yılında yayımlanan ve Şafakta Verilmiş Sözüm Vardı***başlığıyla Türkçe’ ye aktarılan La Promesse de l’aube adlı romanı kimi eleştirmenlerce “Bir Varolma Romanı” ( une existenceroman)olarak nitelendirilir. Sözü edilen roman, yazarın çocukluk ve delikanlılık düşlerinin gerçeklik düzlemini çepeçevrekuşattığı özyaşamöyküsel bir kurmaca deneyimidir ilk bakışta. Biz bu çalışmada kurmacanın da önemli bir devitkeni olan düşlegerçek/lik arasındaki diyalogu diyalojik bakış açısıyla incelemeye çalıştık. Romanın kurmaca örgüsünü ardından koşulan düşlerberkitirken, içinde yaşanılan gerçeklik de düşün içinde çırpındığı bir gerilim ortamı oluşturur. Diyalojik bir örgüleme içinde biryandan gerçekleşen düşlerin ivme kazandırdığı yükselişin, diğer yandan da yaşanan düş kırıklıklarının yarattığı düşüşün tanığıoluruz. Düş ve gerçek/lik bu süreçte birbirini besler, birbiri ile çatışır, dayanışır, biri diğerini çeker ya da iter, birbirinden cesaretve sakınım ödünç alır. Bu diyalojik örgüde düş bizi kendimizden geçirir, gerçek/lik kendimize getirir. Ama sonuçsal aşamada düşçoğunlukla yaşama bağlayan bir güç olarak karşımıza çıkar.