Mahtumkulu'nun Şiirlerinde Mert ve Namert Tipi

Abstract

Şair ve yazarlar sözcüklere sözlük anlamlarının dışında yeni anlamlar katar. Mert ve namert de sözlük anlamlarına ilave olarak edebiyatımızda farklı anlamlar kazanmış ve sembol haline gelmiş kelimelerdendir. Özellikle Türkmen sahası şairleri iyi insan ile kötü insanın mukayesesini yaparken mert ve namert kelimelerinden sıkça yararlanmıştır. Başta Türkmenlerin büyük şairi Mahtumkulu olmak üzere birçok Türkmen şairi iyi insanın vasıflarını ve kötü insanın zaaflarını ortaya koyarken, düşüncelerini mert ve namert kelimeleri ile mısralara işlemiştir. Dolayısıyla bu kelimeler ile "ideal Türkmen tipini" ortaya koymuşlardır. Çalışmada, Mahtumkulu'nun şiir dünyasındaki mert ve namert tipinin vasıfları gösterilmiş ve bu kelimelerin bir sembol olarak kullanımı ortaya konulmuştur.