KADIN AÇISINDAN KENTE İLİŞKİN MEKÂN PRATİKLERİ

Abstract

Toplumsal ve siyasal olanın en yoğun ve farklı perspektiflerle biçimlendiği kent dokusunda, bireyin eşitlik mücadelesi, kararlara katılması, özel ve kamusal alanda varolması, iktidar ve toplumsal yaşam alanındaki yapıp etmeleri cinsiyetin farklı temsilleri ile karşımıza çıkmaktadır. Kent yaşamı bireylere bir yandan toplumsallığını gerçekleştirmesi için farklı bir zemin hazırlarken aynı zamanda bu toplumsallık içinde cinsiyete ilişkin anlam kodlarını da yeniden üretmektedir. Dolayısıyla kent kendi sosyo-kültürel dokusuyla kadın ve erkeğe farklı yaşam alanlarında farklı özgürlükler, fırsatlar, güvenlik ve güvence hizmetleri sunarken kentsel mekân, bir anlamda cinsiyetlendirilmiş bir alan olarak da karşımıza çıkmaktadır. Kent, kadının yaşam alanını ev ve ev içi ile özdeşleştirirken erkekleri gündelik pratikler içinde toplumsal yaşamın farklı alanlarına yönlendirmektedir. Bunun toplumsallaşma, istihdam, eğitim ve siyasi alanda kadın-erkek arasındaki mekânsal ayrışmayı ve eşitsizliği de keskin sınırlarıyla karşımıza çıkartması önemli bir toplumsal problem olarak değerlendirilebilir. Dolayısıyla cinsiyet rolleriyle erkeklik ve kadınlık tanımlarının toplumsal (yeniden) yapılandırılması sürecinde mekânsal ayrışmalar ve mekânla ilişkiler kritik önem taşımaktadır. Cinsiyet ilişkilerinin (yeniden) yapılandırılmasının niteliği, sosyo-mekânsal yapının değişken doğasını hem yansıtmakta hem de etkilemektedir (Alkan, 2009:13). Bu noktadan yaklaştığımızda, bu çalışma, farklı biçimlerde yaşanan cinsiyet dinamiklerinin kent kültüründeki izlerini bulmayı ve kadın-erkek açısından mekânın dokusuyla cinsiyetin ne şekilde ilişkilendirilebileceğini, mekânın kadına ve erkeğe ne tür anlamlar yüklediğini ve zaman içinde bu anlamların ne şekilde değişip dönüştürüldüğünü ele almayı amaçlamaktadır. Bu sebeple, özellikle, eril kentin cinsiyet pratiklerini hangi kültürel kodlar aracılığıyla bireylere aktardığı ve bunun yeniden üretiminin nasıl sağlandığı bu noktadan çözümlenmeye çalışılacaktır