KÜMELENMENİN POZİTİF DIŞSALLIKLARA ETKİSİ: DENİZLİ ÖRNEĞİ

Abstract

Ekonomik faaliyetlerin mekansal dağılımı sürecinde firma ve birey davranışları son yıllarda değişmiştir. Artık mekan ile ekonomi arasında sıkı bir bağ kurulmaktadır. Mekanların heterojenliğinden kaynaklanan bu durum dünya ekonomisinin ekonomik manzarasının yeniden şekillenmesine yol açmaktadır. Birey ile mekanın buluşması noktasında kümelenme ekonomilerinin yarattığı pozitif dışsallıklar sonucunda kümelenme politikaları ekonomi politikalarında etkin bir şekilde uygulanmaya başlamıştır. Çalışmanın amacı Denizli tekstil sektöründe faaliyet gösteren firmaların kümelenme eğilimini araştırmaktır. Bu kapsamda 2006-2011 yılları arasında tekstil sektöründe faaliyet gösteren ve Denizli Organize Sanayi Bölgesi'nde (DSO) konumlanmış olan firmalar kümelenme olarak kabul edilmiştir. Tekstil sektörü kümelenme analizi başlığı altında bir anket formu düzenlenmiştir. Dolayısıyla kümelenmenin pozitif dışsallık etkilerinin DSO'da mevcut olup olmadığının araştırıldığı çalışmada, kümelenme ve dışsallık teorileri ile uygulama arasında güçlü bir ilişkinin olduğu ortaya çıkmıştır. Denizli OSB içi firmaların rassal etkiler panel data analizi sonuçlarına göre uzmanlaşmış işgücünün toplam işgücüne oranındaki yüzde 1'lik bir artış işgücü maliyetlerini yüzde 0.37 azaltmaktadır. Denizli OSB dışı rassal etkiler panel data analizine göre ise, uzmanlaşmış işgücünün toplam işgücüne oranının katsayısı anlamsız çıkmıştır. Hem Denizli OSB içi hem de Denizli OSB dışındaki tüm firmalar için rassal etkiler panel data analizi sonuçları da uzmanlaşmış işgücünün toplam işgücüne oranındaki yüzde 1'lik bir artış işgücü maliyetlerini yüzde 0.22 azaltmaktadır.