YAŞLILARIN BİLGİ TEKNOLOJİLERİ KULLANIMI VE YAŞAM DOYUMU: POTANSİYEL VE ENGELLER, ERGONOMİK YAKLAŞIM

Abstract

Yaşlıların bilgi teknolojileri kullanımı ve yaşam doyumunun belirlenmesi amacıylayapılan bu çalışma Denizli kentsel kesimde 60 yaş üzerinde bilgisayar kullanıcısıolan ve olmayan, en az lise mezunu 206 birey üzerinde gerçekleştirilmiştir.Araştırmada bilgisayara yönelik beklentiler ve benimsenmesine engel oluşturanalgılar çeşitli boyutlarıyla ele alınmıştır. Bilgisayara yönelik beklentiler dörtifadeden, benimsenmesine engel oluşturan ve destekleyen algılar beş alt boyut ve18 ifadeden oluşmaktadır. Araştırmada “Teknoloji Kullanımına Yönelik TutumÖlçeği (Cronbach ?=.754)” ve “Yaşam Doyumu Ölçeği (Cronbach ?=.855)”kullanılmıştır. Araştırma kapsamına alınan yaşlıların bilgisayar kullanımına ilişkinbeklentileri ve benimsenmesine engel oluşturan ve destekleyen algıları -bilgisayarkullanıcısı olanlarla olmayanlar arasında- güvenlik dışında anlamlı (p<0.01)bulunmuştur. Bilgisayar kullanıcısı olmayan yaşlılar bilgisayara olumsuzyaklaşmakta, bilgisayarın kendilerine uygun olmadığını, yaşamı kolaylaştırmadaetkili olmadığını, öğrenmenin zor ve teknolojinin pahalı olduğunu belirtmişlerdir.Ergonomik açıdan ele alındığında ekrandaki harflerin çok küçük, klavyeninkullanımının zor ve ifadelerin kolay anlaşılır olmadığını ifade etmişlerdir. Buolumsuzluğu belirtenlerin bilgisayar kullanıcısı olmayan bireyler olduklarıanlaşılmaktadır. Benzer şekilde bilgisayar kullanıcısı olan ve olmayan bireylerarasında teknolojiye karşı tutum da farklılaşmaktadır (t=3,294 p<0.01). Teknolojiyeolumlu yaklaşanların yaşam doyumları da daha yüksektir.