Bazı Ağır Metallerin Yem Şalgamı’nda (Brassica rapa L. var. rapa) Tohum Çimlenmesi ve Fide Büyümesi Üzerine Etkisi

Abstract

Bu çalışmada, Brassicaceae familyasına ait olan yem şalgamının (Brassica rapa L. var. rapa) tohumlarınafarklı konsantrasyonlarda (0.5, 1, 3, 5 ve 7.0 mM) nitrat tuzu şeklinde uygulanan bazı ağır metallerin (Pb, Cu, Cdve Mn) tohum çimlenmesi ve kök-gövde gelişimi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Tohumlar yüzey sterilizasyonusonrası, ağır metallerin belirlenen konsantrasyonlardaki 5 ml’lik çözeltilerinde, kontrol grubu ise distile su içerisinde6 saat şişirilmeye bırakılmıştır. Bu süre sonunda şişme ortamından alınan tohumlardan, 9 cm’lik plastik petrileriçerisindeki 5 ml şişme ortamı sıvısıyla ıslatılmış çift katlı kaba filtre kağıtlarının üzerine, her bir petriye 25’ertohum gelecek şekilde ekim yapılmıştır. Ekimden hemen sonra kapağı kapatılan petriler bitki büyüme kabininekaldırılmış ve 72 sa süreyle 23±1 ºC’de karanlık ortamda çimlenmeye bırakılmıştır. Radikula belirimi esasına göretohumların çimlenme oranları 72 saat sonunda tespit edilmiştir. Ayrıca süre sonunda her bir gruptaki tohumların kökve gövde uzunlukları da ölçülerek kaydedilmiştir. Tohum çimlenmesi ile kök ve gövde büyümesinin, uygulananağır metal konsantrasyonlarındaki artışa paralel olarak azaldığı belirlenmiştir. Pb’ye toleranslı olduğu bilinen yemşalgamının tohumlarında Mn’dan sonra en yüksek çimlenme yüzdesinin Pb uygulamasında görülmesi, bu türüntoksisite eşik değerinin yüksek olduğunu kanıtlamaktadır.