Hasta-Hekim Yönelim Ölçeğinin (HHYÖ) Türkçeye uyarlanması

Abstract

Amaç: Bu çalışmada orijinal ismi The Patient–Practitioner OrientationScale olan Hasta-Hekim Yönelim Ölçeğinin (HHYÖ) Türkçeye uyarlanması amaçlanmıştır. Buna göre ölçeğin Türkçe formunun orijinal İngilizce form ile dilsel eşdeğerlik taşıdığı, benzer geçerlik, güvenirlik vefaktör yapısına sahip olduğu hipotezleri sınanmıştır.Yöntem: Araştırmada öncelikle 18 maddeden oluşan ölçek çeviri-geriçeviri yöntemi ile Türkçeye çevrilmiştir. Çevirinin dilsel eşdeğerliği ikidilli grup deseni kullanılarak test edilmiştir. Bunun için İngilizce bilen tıp fakültesi öğrencilerine(n=71) test-tekrar test yöntemine göre uygulanan ölçeğin kaynak ve hedef dildeki maddeleri arasındaki ilişkiler Spearman korelasyon katsayısı ile incelenmiştir. Geçerlik ve güvenirlik analizleri içinTürkçe ölçek iki farklı tıp fakültesindeki 1. sınıf öğrencilerine (n=379) uygulanmıştır. Ölçeğinyapı geçerliğini ortaya koymak amacıyla Açımlayıcı Faktör Analizi ve Doğrulayıcı Faktör Analiziyapılmıştır. Güvenirlik analizi Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı hesaplanarak yapılmıştır.Sonuçlar: Hasta Hekim İlişkisine Yönelik Tutum Ölçeğinde yer alan maddelerin orijinal maddelerile 0.41 ile 0.71 arasında (p<0,01) anlamlı dilsel eşdeğerlik gösterdikleri saptanmıştır. İlk açımlayıcıfaktör analizinde faktörlerin içerisine oturmayan ve faktör ağırlıkları 0,25’den düşük olarak saptanandört madde dışarıda bırakılmıştır. Geriye kalan 14 madde ile yapılan ikinci analizin sonucuna göreTürkçe maddelerin orijinal ölçekte yer alan maddeler ile benzer yük aldıkları görülmüştür. Ölçeğintoplam Cronbach Alfa değeri 0.80, paylaşım alt boyutu için bu değer 0,732; bakım alt boyutu içinise 0,653 hesaplanmış ve kabul edilebilir düzeyde bulunmuştur.Tartışma: Bu sonuçlara göre Hasta-Hekim Yönelim Ölçeğinin Türkiye’deki araştırmalarda kullanılabilecek, dilsel eşdeğerliğe sahip, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.