Geleneksel Türk motiflerinin bazı örneklerinin marketri (kakmacılık) tekniğiyle mobilya ve ahşap yüzeylerde uygulanması

Abstract

Ahşap malzeme esnek ve hafif yapısı, işleme kolaylığı gibi birçok olumlu özelliği sayesinde yapı elemanı ve dekorasyonutamamlayıcı donatı elemanı olarak eski çağlardan bugüne tercih edilen bir malzemedir. Ahşap, mekânlarda donatı elemanıolarak genellikle, kullanıcıların rahatlığını ve konforunu arttıran, fiziksel aktivitelerde kolaylık sağlayan “mobilya elemanı”olarak kullanılmaktadır.Geometrik süsleme sanatı İslamiyet öncesi ve sonrasıyla birlikte Türk-İslam kültürüyle yoğrularak “Geleneksel Türk SüslemeSanatı” adıyla bugünkü şeklini almıştır. Özellikle Anadolu Selçukluları döneminde geometrik motifli süslemeler alanındayapılmış pek çok esere rastlanmaktadır. Osmanlılar’da ise bu tür motiflerin kökenlerindeki sembolik anlamları kaybolarakonların zamanla bir süsleme malzemesi hâline dönüşmeleri sağlanmıştır.Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait geometrik motifler ibadet mekânlarındaki süslemelerin her alanında kullanılmalarıyla birlikte,özellikle ahşap malzeme ile yapılan kapı, minber, mihrap gibi bölümlerinde yoğun bir kullanım alanına sahiptir. Geleneksel TürkKilim motiflerinin ise mobilya süslemeciliğinde kullanılan örneğine çok fazla rastlanmamaktadır. Mobilya üretiminde kullanılanahşap malzeme bazı işlemlerden geçerek ve yüzeyine süslemeler yapılarak mekânların dekorasyonlarında önemli bir roloynamaktadır. Mobilya yüzeylerindeki bu süslemeler farklı yöntem ve teknikler kullanılarak uygulanabilmektedir.Bu çalışmada, mobilya süslemeciliğinde kullanılan kakma süsleme tekniği (marketri tekniği) anlatılmış ve bu teknik kullanılarakGeleneksel Türk Motiflerinin mobilya süslemeciliğindeki uygulanabilirliği değerlendirilmiştir. Bu kapsamda, motiflerin mobilyaüzerinde örnekleri ile mobilya süslemeciliğindeki üretim yöntemleri incelenmiştir. Uygulama örnekleri ile Türk kültürünütanımlayan bir “Türk Mobilyası” kavramının oluşturulabilmesine katkı sağlanması amaçlanmıştır.