Devecilik Kültüründe Havut Hayrının Ritüelistik Uygulamaları

Abstract

Devecilik, bünyesinde birçok uygulama ve ritüeli barındıran Türkkültürünün önemli bir değeridir. Deveciliğin bir yaşam şeklini aldığı yörelerdeveye, deveciliğe ve deve güreşlerine ait pek çok uygulama ve ritüeligünümüze kadar taşımışlardır. Geçmişte Yörüklerin yaşam biçimi içerisindeaktif rol alan develer günümüzde güreşler sayesinde varlığınısürdürmektedir. Güreş develerini özel kılan havut giydirme işlemine“havutlama” adı verilmektedir. Akabinde gerçekleştirilen “havut hayrı”deve güreşlerinde ritüel uygulamalara sahne olan parçasıdır. Bu çalışmada“havut hayrı”nın ritüelistik uygulamalarının devecilik açısından önemiüzerinde durulacaktır. Çalışmanın amacı havut hayrı uygulamalarındagerçekleştirilen ritüellerin devecilik kültürü bağlamında toplum yaşamınaolan etkisinin ortaya konulmasıdır.Çalışmanın gerçekleşmesi için öncelikle literatür taraması ve saha çalışmasıyapılmıştır. Güney Marmara’dan Akdeniz Bölgesine kadar deve sahipleri vebu işi meslek haline getirmiş kaynak kişiler ile derinlemesine mülakatgerçekleştirilmiştir. Havut hayrı ritüellerinin doğru bir şekilde algılanmasıiçin kaynak kişilerin izinleri doğrultusunda kayıt ve belgeleme işlemigerçekleştirilmiştir.