Kemal Siyahhan’ın “Mülteci” ve Jenny Erpenbeck’in “Gehen Ging Gegangen” Adlı Romanları Çerçevesinde Mülteci Sorununun Analizi

Abstract

İnsanlık tarihi ezelden beri çeşitli sebeplerden ötürü açığa çıkan göç hareketleriyle karşı karşıya kalmıştır. Yeryüzünde bitmek bilmeyen savaşlar geçmişte ve günümüzde olduğu gibi gelecekte de binlerce savaş mültecisi doğurmaya devam edecektir. Hiç şüphesiz yoğun mülteci hareketleri hem hedef ülkelerin sakinleri hem de mülteciler açısından birçok problemi de beraberinde getirmektedir. Küresel bir soruna dönüşen mülteci sorunu, sosyoloji, psikoloji, politika, hukuk, uluslararası ilişkiler, medya, sanat alanlarında oldukça tartışılmaktadır. Milyonlarca insanı etkileyen bu sorun yazarların da iligisini çekmiş ve edebi eserlerdeki yerini almıştır. Toplumsal ve bireysel algıya ve yaşayışa yön veren edebi eserler, dünyanın üzerindeki örtüyü kaldırarak toplumsal farkındalığı oluşturur ve bu eserlerin ulaştığı her yerde insanlığın yüz yüze kaldığı sorunları açığa çıkarmış olur. Yarattığı farkındalık ile sorunlar karşısında herkesin çözüme dair bir şeyler yapmasını teşvik eder. Bu çalışmada biri Türk edebiyatından diğeri Alman edebiyatından seçilen iki eserde mülteci sorununun hangi açılardan yansıtıldığı, bu sorunların çözümüne ilişkin edebiyatın nasıl bir katkı sağladığı ve eserlerin nasıl öneriler ileri sürdüğü incelenecektir. Seçilen eserlerde mültecilerin karşı karşıya kaldığı sorunların sebep ve sonuçları üzerinde durulacaktır. Dünyaya yayılan bu sorun için evrensel bir çözüm bulmanın mümkün olup olmadığı tartışılacaktır. Bireylerin, toplumların ve devletlerin mülteci sorunu karşısında yapması gerekenler seçilen eserler ışığında ortaya konacaktır. Yöntem olarak ise bu çalışmada metin odaklı analiz ve karşılaştırmalı edebiyat yöntemleri kullanılacaktır.