Akut romatizmal ateş tedavisinde aspirine bağlı hepatotoksisitenin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Akut romatizmal ateş (ARA) tedavisinde artrit veya hafif kardit tablosunda ilk tercih edilen ilaç aspirindir ve aspirine bağlı hepatotoksisite sık görülmesine karşın, bu konu ile ilgili az sayıda güncel çalışma vardır. Bu çalışmada, ARA tanısı ile aspirin tedavisi alan çocuklarda hepatotoksisite sıklığı, etki eden faktörlerin araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Ocak 2008 ile Haziran 2019 arasında akut atak ARA tanısı ile aspirin tedavisi verilen toplam 133 çocuk retrospektif olarak değerlendirildi. Hastalar, hepatotoksisite gelişen ve hepatotoksisite gelişmeyen olmak üzere iki gruba ayrıldı. Aspirin ile ilişkili hepatotoksisite gelişimine etki edebilecek demografik, klinik ve laboratuvar parametreleri analiz edildi. Bulgular: Toplam 133 hastanın 50'sinde (%37,6) aspirine bağlı hepatotoksisite gelişmişti. Hepatotoksisite gelişen ve gelişmeyen grupların yaş ortalamaları, erkek/kız oranları ve aspirin dozları benzerdi (p>0,05). Hepatotoksisite gelişen grupta yedinci, on beşinci ve yirmi sekizinci günlerde bakılan AST ve ALT düzeyleri anlamlı olarak yüksekti (p<0,05). On bir yaş altındaki çocuklarda hepatotoksisite gelişme oranı daha fazla bulundu (p<0,05). Bu çocuklarda ortalama aspirin dozu daha yüksekti (p<0,05). Hepatotoksisite gelişen 24 hastada aspirin kesilmek zorunda kalınmıştı ve yedi hastaya N-asetilsistein tedavisi uygulanmıştı. Sonuç: Yüksek doz ve uzun süreli aspirin kullanan hastalar herhangi bir bulgu olmasa da, karaciğer enzimleri açısından düzenli olarak izlenmelidir. Özellikle göreceli daha yüksek dozlar kullanan 11 yaşından küçük çocuklar daha yakından takip edilmelidir. Aspirin dışında diğer antienflamatuvar ilaçlar gibi yeni tedavi seçenekleri ile bu hastalarda gelişebilecek hepatotoksisite azaltılabilir.