J.M.G. Le Clézio’nun La Quarantaine Adlı Romanında Kuşatılmışlık ve Sınırlar Ötesinde Sınırsızlık Arayışı

Abstract

J.M.G. Le Clézio’nun 1995 yılında yazdığı La Quarantaine/Karantina adlı romanı Jacques ve Léon adlı kardeşlerin atalarının ülkesi olan Maurice adasına dönüş öyküsünü anlatır. Mola verilen bir limanda bulaşan öldürücü bir salgın hastalık tanısı üzerine, geminin varış yeri olan Maurice adasına yanaşmasına izin verilmez ve yolcular bir başka adada karantina altına alınırlar. Zaten sömürgeci Avrupa ülkelerince işgal edilen bölgede (ada Hint okyanusu açıklarında bulunmaktadır) sömürgecilikle belirginleşen sınırların karantina olgusuyla birlikte keskinleştiğine tanık oluruz. Metaforik olarak da iki kardeş arasındaki sınırı simgeleyen karantinanın sınırlar çizdiği Ada’da, Avrupalı yolcular ile şeker kamışı tarlarında çalıştırılan yerli işçiler ve adanın yerlileri arasında da kesin sınırlar konulmuş böylece sınır içinde sınır oluşturulmuştur. Bu çalışmada, bu iç içe geçmiş sıkışmışlık ve sınırların oluşturduğu kuşatılmışlık ortamında sınırsızlık özlemi içindeki küçük kardeş Léon’un sınırları ihlal etmeye yönelik başkaldırısı çerçevesinde, insan eliyle çizilmiş sınırların, her insanda ortak olan evrensel duyguların peşinde koşulmasına engel olamayacağına dikkat çekmeye çalışacağız ve bu bağlamda, insanlar arasına sınırlar koyan, ırk, din, etnik kimlik…v.b. olgularını sorgulayarak bunları, ötekilik, ötekileştirme, sömürü, sömürgecilik kavramları üzerinden tartışmaya açacağız. İlkel toplum ve uygar toplum karşıtlığının oluşturduğu sınırları da sorgulayacağımız bu çalışmada ilkel toplumların doğa ile uyumlu yaşamlarına dikkat çekerek, daha derin dokuda yaşam/ölüm kültür/ doğa arasındaki sınırları da tartışacağız. Sonuçta, karantinanın kalkmasından sonra, Avrupalıları Maurice adasına götürmek için gelen gemiye binmeyip adada kalarak sömürgeci Avrupalılarla arasına sınırlar koyan ve kendisini bir yerli gibi hissettiğini vurgulayan Léon’un bu kararı almasındaki en etkili güç olan aşkın sınırları kaldırırken bir yandan da sınırlar koyduğuna dikkat çekmeye çalışacağız.