Jean Echenoz’un bir yıl ve ben gidiyorum adlı romanlarında devingen mekân

Abstract

XX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren batı edebiyatının özellikle de klasik batı romanının kanonik yapısı kırılmaya uğrar vetürler arası geçişi öne çıkaran, romansal kodların iç içe geçtiği kimi zaman ise yok edildiği alt türler ortaya çıkar. Yeni oluşan bumelez türlere ait örnekler vererek modern Fransız romanına farklı bir bakış açısı getiren Jean Echenoz, roman sözleşmelerinideğiştirerek anlatıya bir dinamiklik kazandırır. Geleneksel roman özelliklerine önemli ölçüde sadık kaldığı gözlemlenen yazaranlatının temel kavramlarını yeniden yorumlayarak daha sinematografik bir anlatı yapısı oluşturur. Bir Yıl (Un an) ve BenGidiyorum (Je m’en vais) romanlarında, klasik Fransız romanındaki durağan, yerinde sayan ve detaylı mekân betimlemeleriyerini mekânın devingen olduğu, sürekli değişen ve köksüzlüğü çağrıştıran bir anlatıya bırakır. Roman karakterlerininsürekli seyahat halinde olması bir taraftan uzamsal anlamda bir hareketlilik oluştururken bir taraftan kahramanların aidiyetduygusunu zayıflatır. Bu çalışmada, devingen mekân ve devingen karakter ilişkileri, boşluk, belirsizlik, kök salmanın imkansızlığıve herhangi bir bağ kurmaya olanak tanımayan mekânsızlık konuları kurmaca kuramları ve yersizlik teorisi (non-lieu) ışığındaincelenecektir.