Bir Aktif İstihdam Politikası Olarak Sosyal Çalışma Programı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama

Abstract

Emeğini yükseköğretime kanalize ederek beşerî sermaye maksimizasyonunu hedefleyen üniversite mezunlarının istihdam olanağıbulamaması, genç işsizliğini günümüz işgücü piyasalarının önemli sorunlarından biri haline getirmektedir. Mezunların çalışmahayatı pratiklerinden yoksun olmaları ve piyasa tarafından talep edilen niteliklerden uzak olmaları, bu sorunun başlıca nedenleriolarak kabul görmektedir. İşsizliğin azaltılması ve gençlerin mezuniyetleri sonrası işgücü piyasasına geçişlerinin kolaylaştırılması,aktif istihdam politikalarının (AİP) temel amaçlarından biridir. AİP içerisinde “Toplum Yararına Program-TYP” adı verilen vekamu yararına ücretli çalışmayı kapsayan bir uygulama icra edilmektedir. Bu uygulamaya, 2019 yılından itibaren “Sosyal ÇalışmaProgramı” (SÇP) adıyla üniversite öğrencileri de eklenmiş ve tatil dönemlerinde ücretli ve sigortalı çalışma olanağı sağlanmıştır. Buaraştırmanın amacı, lisans ve ön lisans öğrencilerin SÇP’ye yönelik görüşleri ve tercihleri ekseninde uygulamanın mezuniyet sonrasıistihdama dönüşme potansiyelini değerlendirmektir. Araştırmada öğrencilerin demografik özelliklerine göre değerlendirmeleryapılmıştır. Bu amaçla öğrencilere 20 soruluk elektronik anket uygulanmıştır. Araştırma, kesitsel yapıda ve nicel desendedir.Araştırma bulgularına göre öğrencilerin %84,3’ü SÇP’den faydalanmayı düşünmektedir. 2. sınıf öğrencilerinin, kadınların, bursluöğrencilerin, öğrenci iken bir iş ilişkisi içinde olanların ilgisi daha yüksek düzeyde iken; ailelerin gelir durumu, daha önce staj vb.uygulama yapma, yaş, okul türü gibi demografik özelliklere göre tercihler farklılaşmamaktadır. Öğrencilerin %94,9’u, SÇP’ninmezuniyet sonrası iş bulmalarına katkı sağlayacağını ve %96,2’si çalışma hayatını tanımaya katkı sağlayacağını düşünmektedir. Bubulgulara göre SÇP, hem çalışma alışkanlığı kazandırma hem de asgari ücret düzeyinde ücretlendirme özelliğiyle, üniversiteöğrencilerinin işgücü piyasasına geçişini kolaylaştıracak bir potansiyele sahip olarak değerlendirilmektedir. Ancak öğrencilerinbüyük ölçüde SÇP’den yararlanmayı tercih etmesi ve uygulamanın düşük kontenjanı, bu derece büyük bir talebin karşılanmasınıngüçlüğüne ilişkin tereddütler ortaya koymaktadır.