Ali bin ebî t. Alha’nin g . Arîbu’lk. Ur’ân ilmi özelinde t.Aberî’nin tercihlerindeki yeri

Abstract

Bu çalışmada; Kur’ân’ın farklı lehçelerden kelimeleriçermesi sebebiyle Kur’ân ve onun manalarıyla ilgilenenlerinkarşısına çıkan garip kelimelerin bir kısmı, bu kelimelerinen detaylı ele alındığı eserlerden biri olan Taberî’nin(ö. 310/923) Câmiu’l-Beyân isimli tefsiri özelinde elealınacaktır. Rivâyetleri senetleriyle nakleden ve cerh-ta‘dîlilmine vâkıf bir muhaddis olan ?aberî’nin, ?arîbu’l-?ur’ângibi daha çok naklî yönü ağır basan bir ilme dirayet metoduaçısından yaklaşımı incelenecektir. ?aberî’nin dirayetyöntemleri içerisinden de daha çok hangilerine başvurduğubelirlenmeye çalışılacaktır. Böylelikle bu incelemeyleCâmiu’l-Beyân’ın dirayet tefsiri mi, rivayet tefsiri mi olduğusorusuna cevap aranacaktır. Bu inceleme, birçoklarına göresıhhat açısından bu alandaki en makbul tarîk addedilen Ali b.Ebî ?alha tarîki üzerinden yapılarak, Câmiu’l-Beyân’da lügatverileri ile cerh-ta‘dîl verilerinin mutabakatı gösterilmeyeçalışılacaktır. Ayrıca ?aberî’nin görüşlerine delil olarakzikrettiği rivâyetler içerisinde Ali b. Ebî ?alha rivâyetlerinindelil değeri ve konumu belirlenecektir. Bütün bunlarlaTaberî’nin tercihlerinin ve bu tercihlerin nedenlerinin dahayakından görülmesi hedeflenmektedir.