Politik risk ile genişletilmiş çekim modeli: Türkiye için bir uygulama

Abstract

Politik risk, ülke riski içinde yer alan ve gün geçtikçe önemi daha çok hissedilen bir risk türüdür. Literatürde yer alan çalışmaların daha çok politik risk ile doğrudan yabancı yatırımlar arasındaki ilişkiyi incelemesi diğer taraftan uluslararası ticaret ile ilişkisini test eden çalışmaların ise oldukça yetersiz olması nedeniyle bu çalışma yapılmıştır. Türkiye’nin 45 ticaret ortağının yer aldığı bu çalışmada politik riskin Türkiye’nin dış ticareti üzerindeki etkisi 2003-2017 dönemi için panel çekim modeli çerçevesinde analiz edilmiştir. Genelleştirilmiş momentler yönteminin kullanıldığı mevcut analizin sonuçlarına göre partner ülkelerin kişi başına düşen reel gayri safi yurt içi hasılası ile risk faktör endeksinin Türkiye’nin dış ticaretinde önemli belirleyiciler oldukları tespit edilmiştir. Türkiye’nin kişi başına düşen reel gayri safi yurt içi hasılasının ise ihracat üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkisi olduğu bulunmuştur. Ayrıca reel döviz kuru ile hükümet istikrarı, demokratik hesap verebilirlik ve bürokrasi kalitesi gibi bileşenlerin Türkiye’nin dış ticareti üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı da saptanmıştır.

Political risk is a type of risk that is included in the risk of the country and its importance is felt more and more every day. More studies in the literature a review of the relationship between political risk and foreign direct investments, on the other hand, due to a lack of studies that test its relationship with international trade quite this study was conducted. In this study, which includes 45 trade partners of Turkey, the effect of political risk on Turkey's foreign trade was analyzed within the framework of the panel gravity model for the period 2003-2017. According to the results of the current analysis using the generalized moments method, it has been determined that the partner countries' real gross domestic product per capita and the risk factor index are important determinants in Turkey's foreign trade. It has been found that Turkey's real gross domestic product per capita has a significant and positive effect on exports. In addition, it has been determined that the real exchange rate and components such as government stability, democratic accountability and bureaucracy quality do not have any effect on Turkey's foreign trade.