Türkiye’de 1980 sonrası genel ve yerel seçimlerinde makro iktisadi göstergelerin seçmen davranışı üzerindeki etkisine ilişkin bir analiz

Abstract

Seçmen davranışı, en temel katılım biçimi olan oy verme davranışını içermektedir. Oy verme davranışı, diğer siyasal davranış biçimlerinden farklı olarak tüm ülkeyi kapsayıcı ve ölçülebilir bir nitelik taşımaktadır. Bu nedenle oy verme davranışı, uzun yıllardır sosyal bilimler alanında yapılan çalışmalarda kendine geniş bir yer bulmuştur. Sosyal bilimler alanında çalışan bilim insanları tarafından, seçmen davranışını açıklamak üzere çok sayıda yaklaşım modeli ortaya atılmıştır. Bu çalışmada ise ekonomik oy verme modeli ve bu modelden türetilmiş olan sorumluluk hipotezinin geçerliliği test edilmek istenmiştir. Bu amaçla, bir ekonominin temel performans kriterlerini gösterdiği için işsizlik oranı, enflasyon oranı ve büyüme oranı temel değişkenler olarak seçilmiştir. Bu değişkenlerin seçmen davranışı üzerindeki etkisini ölçmek amacıyla, Türkiye’de 1980 ve 2018 yılları arasında gerçekleştirilmiş genel ve yerel seçimler yatay kesit bağımlılığı testi ile incelenmiştir. Yapılan yatay kesit bağımlılığı test sonuçları, genel ve yerel seçimlerde oy kullanan seçmenlerin işsizlik, enflasyon ve ekonomik büyüme gibi değişkenlere duyarlı olduklarını ve seçimlerde ekonomik olaylara oldukça önem verdiklerini göstermektedir. Yapılan analizler sonucunda seçmenlerin yerel seçimler ile makro iktisadi değişkenler arasında yatay kesit bağımlılığının varlığı seçmenin ekonomik oy verme davranışını yerel seçimlere de yansıttığı sonucunu ortaya koymaktadır.

Voter behavior includes voting behavior, which is the most basic form of participation. Voting behavior, unlike other forms of political behavior, is inclusive and measurable throughout the country. For this reason, voting behavior has found a wide place in studies conducted in the field of social sciences for many years. Numerous approaches have been proposed by scientists working in the field of social sciences to explain voter behavior. In this study, the validity of the economic voting model and the liability hypothesis derived from this model were tested. For this purpose, unemployment rate, inflation rate and growth rate were chosen as the main variables since they show the basic performance criteria of an economy. In order to measure the effect of these variables on voter behavior, the general and local elections held in Turkey between 1980 and 2018 were examined with the cross-sectional dependency test. The results of the cross-section dependency test show that the voters who cast their votes in the general and local elections are sensitive to variables such as unemployment, inflation and economic growth, and they attach great importance to economic events in the elections. As a result of the analyzes made, the existence of a cross-section dependency between the local elections and the macroeconomic variables reveals that the voter's economic voting behavior also reflects the local elections.