Denizli ilinde özel bir diyet kliniğine başvuran kişilerde uygulanan programın etkinliğiyle ilişkili faktörler

Abstract

Giriş: Beslenme; sağlığın korunması, geliştirilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması için vücudun gereksinimi olan besin öğelerinin yeterli bir şekilde tüketilmesidir. Obezite günümüzde önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir. Bu boyuttaki bir sağlık sorunu karşısında kişiye özelleştirilmiş çözümlerin etkin olduğu bilinmektedir. Bu nedenle kişilerin günlük hayatına uyarlanarak kişilere özel hazırlanmış "Diyet Programı" tasarlanmıştır.Amaç: Bu çalışma ile özel diyet kliniğine başvuran kişilerde uygulanan programın etkinliği ile ilişkili faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: 2019 yılı Eylül ayı ve 2021 yılı Eylül ayları arasında özel bir diyet kliniğine başvuran kişilere, başvurdukları dönemdeki sosyodemografik verilerini, sağlık bilgisi ve alışkanlıklarını, beslenme alışkanlıklarını, fiziksel görünüm algılarını ve diyet geçmişlerini sorgulayan 40 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Kişilerin uygulanan diyet programı öncesi ve sonrasında boy, vücut ağırlığı, beden kitle indeksi, vücut yağ yüzdesi, bel çevresi, kalça çevresi, beden-kalça oranı ve metabolik yaş ölçümleri yapılmıştır. Bu ölçümler temel bağımlı değişkenleri ortaya koymuştur. İstatistiksel analizlerde, program sonucunda elde edilen kilo kayıplarının düzeyiyle ilişkili faktörler belirlenmiştir. Bu faktörlerden oluşan bir model hazırlanmış ve bu model ile her bir bağımlı değişken için çoklu analizler yapılmıştır.Bulgular: 200 katılımcıdan 153’ü kadın 47’si erkektir. Katılımcıların ortalama yaşı 35,5 ± 11,6 olarak bulunmuştur. Katılımcıların %49,5’i sigara kullanmıyor, %6,5’i bırakmış, %65’i hafif kilolu, %25,5’i kendini şişman olarak değerlendiriyor, %80,5’i yemeklere tadına bakmadan tuz ilave etmiyor, %74,5’i sinirlendiğinde yemek yemesi normal ve üstüne çıkıyor. Sigara kullanmayanlar kullananlara göre, kendini şişman görenler zayıf görenlere göre, sinirlendiğinde tıkınırcasına yemek yiyenler normal yemek yiyenlere göre, erkekler kadınlara göre daha çok kilo vermiştir. Tartışma-Sonuç: Katılımcılara uygulanan programların etkin sonuçlar verdiği ve bu sayede kilo kaybı, beden kitle indeksinde düşüş, vücut yağ yüzdesinde azalma, bel çevresinde incelme, bel-kalça oranında azalma ve metabolik yaşta düşme gerçekleştiği görülmüştür. Bu etkinlik düzeyiyle en belirgin ilişkisi bulunan başlıca faktörlerin ise cinsiyet, sigara kullanımı, fiziksel görünüm algısı ve yemeklere tuz ilavesi olduğu belirlenmiştir. Kapsamlı bir kilo kontrol programının amacı sadece kilo kaybı değil, hastaların yeme alışkanlıklarını, kendileri ve kendi bedenleri hakkında olumsuz inançlarını değiştirerek davranış ve yaşam tarzı değişikliğini sağlamaktır.

Introduction: Nutrition; It is the adequate consumption of nutrients that the body needs in order to protect and develop health and increase the quality of life. Obesity has become an important public health problem today. It is known that personalized solutions are effective in the face of a health problem of this size. For this reason, a specially prepared "Diet Program" has been designed by adapting it to the daily life of people.Aim: In this study, it was aimed to determine the factors related to the effectiveness of the program applied to people who applied to a special diet clinic. Materials and Methods: A questionnaire consisting of 40 questions was applied to people who applied to a special diet clinic between September 2019 and September 2021, questioning their sociodemographic data, health information and habits, nutritional habits, physical appearance perceptions and diet history at the time they applied. Height, body weight, body mass index, body fat percentage, waist circumference, hip circumference, body-hip ratio and metabolic age measurements were made before and after the diet program. These measurements revealed the main dependent variables. Statistical analyzes identified factors associated with the level of weight loss achieved as a result of the program. A model consisting of these factors was prepared and multiple analyzes were performed for each dependent variable with this model. Results: Of the 200 participants, 153 were female and 47 were male. The mean age of the participants was found to be 35.5 ± 11.6. 49.5% of the participants do not smoke, 6.5% quit, 65% are slightly overweight, 25.5% consider themselves obese, 80.5% do not add salt to food without tasting it, % 74.5 of them eat when angry, it is normal and goes above. Compared to non-smokers, those who see themselves fat compared to those who consider themselves thin, those who binge eat when angry, lose more weight than those who eat normally, and men lose more weight than women. Conclusion: It has been observed that the programs applied to the participants gave effective results, and thus weight loss, decrease in body mass index, decrease in body fat percentage, thinning in waist circumference, decrease in waist-hip ratio and decrease in metabolic age. It was determined that the main factors that were most clearly associated with this level of activity were gender, smoking, perception of physical appearance and adding salt to meals. The aim of a comprehensive weight control program is not only weight loss, but also behavior and lifestyle change by changing the eating habits of patients and their negative beliefs about themselves and their own bodies.