Aizanoi Mezar Bomoslarında Görülen Bezeme ve Figürler Üzerine Değerlendirme

Abstract

Kütahya İli’nin 48 km güneybatısında yer alan Çavdarhisar ilçesi sınırları içinde, Örencik Ovası platosunda konumlanan Aizanoi kenti antikçağda Phrygia Epiktetos bölgesinde yer almaktadır. Aizanoi ve çevresi Roma Dönemi’nde “Aizanitis” olarak anılmaktadır. Kentte Hadrianus ve Antoninus’lar Dönemi’nde artan imar faaliyetleri gerçekleşmiş ve bu dönemde yoğun göç alan kent kozmopolit bir yapıya dönüşmüştür. MS III. yüzyılın ortalarına kadar özellikle Zeus Ttapınağı’ndan kaynaklanan dini önemiyle bölgenin önde gelen kentlerindendir. MS IV. yüzyıl başlarında Phrygia ve Karia’nın birleşiminden oluşan Phrygia Prima Eyaleti’nin bir parçası olmuştur. Kent özellikle MÖ I. yüzyıl ile MS III. yüzyıl aralığında ölü gömme adetleri ve cenaze ritüelleri ile ilgili önemli veriler barındırmaktadır. Bu unsurlarda en önemlilerinden bir tanesi kentte çok sayıda bulunan bomos’lardır. Kentte bulunan ve mezar taşı işlevi ile kullanılan bomosların mezar taşı veya ölü sunağı olarak kullanılmış olması olasılıkları tartışmalıdır. Ayrıca bomoslar üzerinde bulunan girland süslemeler ile büstler, kartal, kalathos, ayna gibi figürler ölen kişinin kimliği ile ilgili bilgiler vermekte ve bu veriler yazıtlar ile desteklendiğinde kentin ölüm ritüellerine dair önemli sonuçlar elde edilmektedir.