Sigara Bırakma/Bıraktırmada En Önemli Sorun Ne?

Abstract

Amaç: Ülkemizde yetişkin nüfusunun önemli bir kısmı (%29,2) sigara içmekte ve tütünle mücadelede“sigara bıraktırma çalışmaları” önemli yer tutmaktadır. Bağımlıların çoğunluğu bırakmak istemesinerağmen sadece çok küçük bir kısmı başarılı olabilmektedir. Çalışmamızda sigara bırakma merkezinin(SBM) başvuru sonrası uzun dönemdeki (24 ay) bırakma başarısı ve etkili faktörler belirlenmiştir.Gereç ve Yöntemler: Retrospektif kohort çalışmadır. Devlet hastanesine bağlı SBM’ne bir yıliçinde başvuran 980 kişi çalışmaya alınmıştır. Başvurudan 24 ay sonra kişilere ulaşılarak uzun dönemlibırakma durumu araştırılmıştır. Bırakma üzerine etkili faktörler incelenmiştir.Bulgular: Başvuranların yaş ortalaması 41,3, sigaraya başlama yaşı 16,4’dür. Ortalama sigaratüketimi 26,6 paket/yıldır. Başvuranların %3,6’sı doktor önerisiyle kliniğe başvurmuştur. Başvurusonrası kontrole gelme oranı oldukça düşüktür (%18,5). Uzun dönemli (>24 ay) sigarayı bırakmaoranı %21,5’dir. Başvuranların %25,5’i bırakmış ancak sonradan tekrar başlamıştır. Sigarayı bırakmaiki grupta anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Nikotin bağımlığı düşük olanlarda (2,2 kat) ve 50 yaşüzeri kişilerde (1,6 kat) bırakma daha fazladır (p<0,05). Hekimin branşının, uygulanan tedavi tipi vetedaviye ücretsiz ulaşım olanağının bırakma üzerine anlamlı bir etkisi saptanmamıştır.Sonuç: Başvuranlarda uzun dönemli bırakma oranı %21,5’dir. Düşük nikotin bağımlılığı olanlardave elli ve üzeri yaşlarda bırakmanın yüksek olması önemlidir ve hedef grup olarak öncelik verilmelidir.Başvuranların %3,6’sının hekim önerisiyle gelmiş olması dikkat çekicidir. Kişi başına yılda ortalama9 hekim muayenesinin yapıldığı ülkemizde hekimlerce sigara içenlerin SBM’lerine yönlendirilmesioldukça düşük orandadır. Çalışmamızda kontrol oranı düşük ve nüks oranı oldukça yüksektir. Alınacakönlemlerle SBM’lerinde kontrol izlemleri artırılmalı, nükslerin azaltılması hedeflenmelidir.