TÜRKİYE’DE CİNSİYETE DAYALI ÜCRET EŞİTSİZLİĞİ: İŞVEREN YÖNLÜ BİR ANALİZ

Abstract

Bu çalışmada Türkiye’de cinsiyete dayalı ücret eşitsizliği işveren (emek talebi) açısından ele alınmış ve 81 ilde yayımlanmış özel sektör işverenleri tarafından verilen ücret bilgileri girilmiş tam zamanlı iş ilanlardan oluşan 2018 yılı İŞKUR (Türkiye İş Kurumu) açık iş ilanlarına dayalı veri seti kullanılmıştır. Çalışmada sıklık analizleri ve yüzdeler hesaplanarak yatay kesit veri analizi yapılmıştır. Sonuçlara göre Türkiye’de erkeklere kadınlardan daha yüksek ücret ödendiği tespit edilmiştir. Ücret ortalaması (kadın ve erkekler için) en yüksek inşaat sektöründe, en düşük tarım sektöründedir. Cinsiyete dayalı ücret eşitsizliği en fazla tarım ve sırasıyla hizmetler, sanayi, inşaat sektörlerinde gözlenmiştir. Kadınlar ortalama olarak en yüksek ücreti teknik ressamlık, mühendislik ve teknikerlik gibi teknik mesleklerde alırken, erkekler genel müdürlük, usta öğretici, şoför, bilgisayar programcısı, kontrolör, şef, amir, eksper gibi uzmanlık gerektiren mesleklerde almıştır. Kadınlara en yüksek ücret Afyonkarahisar, Kars ve İstanbul; en düşük ücret Iğdır, Diyarbakır ve Kırıkkale’de ödenmiştir. Eğitim düzeyi arttıkça alınan ücret düzeyi kadınlar ve erkekler için artmıştır fakat tüm eğitim kademelerinde kadınlar erkeklerden daha düşük ücret almaktadır. Kadınlar en yüksek ücreti 20-24 yaş aralığında alırken, ücretlerin evlilik yaşıyla paralel olarak azaldığı fakat erkeklerin en yüksek ücreti 30-34 yaş aralığında aldığı ve ücretlerin tecrübeye göre arttığı tespit edilmiştir.