BALASSA-SAMUELSON HİPOTEZİ: FARKLI GELİR GRUPLARI ÜZERİNE BİR PANEL VERİ ANALİZİ

Abstract

Reel döviz kurunun uzun dönemde satın alma gücü paritesinden sapmalarını ülkelerin göreli verimliliklerindeki değişimle açıklayan Balassa-Samuelson hipotezine göre, ülkelerin göreli verimlilikleri arttıkça reel döviz kuru değer kazanmaktadır. Hipotezin geçerliliği çok sayıda çalışma tarafından incelenmiş ancak farklı ülke ya da ülke grupları için farklı sonuçlar ortaya koyulmuştur. Bu çalışmada, ülkelerin göreli üretkenlikleri ile reel döviz kurları arasında pozitif bir ilişki olup olmadığı 82 ülke ve 1980-2017 dönemini kapsayan geniş bir panel veri seti kullanılarak incelenmektedir. Bunun yanında, farklı gelir düzeyine sahip ülke grupları için reel döviz kuru modelleri tahmin edilerek karşılaştırmalı bir analiz sunulmaktadır. Tüm ülke grubu için yapılan Panel Dinamik OLS tahmin sonuçları, ülkelerin göreli verimliliği arttıkça yerli paranın reel olarak değer kazandığını göstermektedir. Alt gelir grupları için yapılan analizler ise, hipotezin yüksek ve orta-gelir düzeyine sahip ülkelerde güçlü şekilde geçerli iken, düşük-gelirli ülkelerde geçerli olmadığını göstermiştir. Yüksek-gelirli ülkelerde göreli verimliliğin reel döviz kuru üzerindeki pozitif etkisi, orta-gelir düzeyine sahip ülkelere göre daha yüksektir.