Küçük ve Orta Ölçekli Konaklama İşletmelerinde Girişimcilik Yöneliminin İşletme Performansına Etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın temel amacı; girişimcilik yönelimini oluşturan yenilikçilik, risk alma ve proaktiflik boyutlarının küçük ve orta ölçekli konaklama işletmelerinin performansı üzerindeki etkilerinin araştırılmasıdır. Performans iki boyutta ölçülmüştür: finansal performans ve finansal olmayan performans. İşletme stratejilerinin temel göstergeleri arasında yer alan uzun dönem odaklılık ve stratejik esneklik değişkenlerinin birbirleri ile olan ilişkisinin yanı sıra girişimcilik yönelimi ve performans üzerindeki etkileri de incelenmiştir. Girişimcilik yönelimi boyutları ile performans türleri arasındaki ilişkilerde çevresel belirsizliğin düzenleyici rolü de test edilmiştir. Yöntem: 334 konaklama işletmesinden 2018 yılında anket formu vasıtasıyla veri toplanmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiler yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak test edilmiştir. Bulgular: Bulgulara göre, proaktiflik ve risk alma finansal ve finansal olmayan performansı anlamlı şekilde etkilemektedir. Proaktifliğin performans türleri ile ilişkisi pozitifken, risk almanın negatif etkisi vardır. Yenilikçiliğin ise sadece finansal olmayan performansı pozitif ve anlamlı şekilde etkilediği tespit edilmiştir. Uzun dönem odaklılık girişimcilik yönelimin tüm boyutlarını, stratejik esnekliği ve finansal performansı olumlu yönde etkilemektedir. İlaveten, stratejik esnekliğin yüksek olduğu durumlarda risk alma, yenilikçilik ve finansal olmayan performansta pozitif yönlü değişimler saptanmıştır. Çevresel belirsizliğin düzenleyici rolü ise sadece proaktifliğin performans türleri ile arasındaki ilişki örüntülerinde gözlenmiştir. Tartışma: Girişimcilik yöneliminin ve uzun dönem odaklılık ya da esneklik gibi örgütsel stratejilerin performansa yansımalarını neden-sonuç ilişkisi perspektifinden tartışan turizm çalışmalarının sayısı yetersizdir. Bu araştırma ile söz konusu eksiklik kısmen de olsa giderilmiştir.