Türk Televizyon Reklamlarında Kadın Bedeninin Sunumu: Bir İçerik Analizi

Abstract

İçinde yaşadığımız tüketim toplumunda insan bedeni metalaşarak üzerinde çalışılan bir proje haline dönüşmüştür. Bu dönüşümle birlikte medya içeriklerinde hâkim beden sunumlarının birçok insanın azami çabayla dahi ulaşamayacağı ideal ince bedenlerden oluştuğu gözlenmektedir. Diğer tüm medya içerikleri gibi tüketim toplumunun ayrılmaz bir parçası olan reklamlar da ideal bedene dair bireylerin zihinlerindeki gerçekliğin şekillenmesinde önemli bir role sahiptir. Bu doğrultuda bu araştırmanın ana amacı Türkiye’de televizyon reklamlarında kadın bedeninin nasıl sunulduğunu ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda prime time saatlerinde (20.00- 22.59) ulusal televizyon kanallarında en yüksek izlenme oranına sahip yayınlar sırasında gösterilen reklamlar nicel içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Bu doğrultuda 4 Ocak – 2 Şubat 2021 tarihleri arasında kaydedilen 2.908 spot televizyon reklamında yer alan 1.828 kadın karakter araştırmanın örneklemeni oluşturmuştur. Sonuçlar televizyon reklamlarında yer alan kadınların yarısından fazlasının “ince” bir bedene sahip olduğunu ancak bu oranın genel demografik gerçeklikle örtüşmediğini ortaya koymuştur. Reklamlarda kadın bedenine ait sunumların çarpıtılmış olduğu anlaşılmıştır. Ürün/hizmet türü, reklamda yer alan kadın karakterin üstlendiği rol, medeni durumu, yaşı, giyim şekli gibi değişkenlerin beden sunumları üzerinde belirleyici olduğu tespit edilmiştir.