4-6 Yaş Kur’an Kurslarında Öğreticileri Etkileyen Unsurlar (Denizli Örneği)

Abstract

4-6 yaş Kur’an kurslarında görev yapan öğreticiler üzerine yürütülen bu çalışmada Kur’an kursu öğreticiliği yapmayı etkileyen faktörler araştırılmıştır. Bu konunun araştırılma nedeni öğreticilerin mesleklerini icra etmesine etki eden durumları tespit etmek ve Kur’an kurslarında yürütülen eğitim faaliyetlerinin iyileştirilmesine katkıda bulunmaktır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Denizli/Merkezefendi ve Denizli/Pamukkale’de görev yapan 19 Kur’an kursu öğreticisi oluşturmaktadır. Kur’an kursu öğreticileri seçilirken ölçüt örnekleme kullanılmış ve ölçüt olarak da en az iki yıl görev yapma şartı konulmuştur. Araştırma verileri katılımcılarla yapılan yüz yüze görüşmeler neticesinde elde edilmiştir. Bu görüşmelerde katılımcılara; “Kur’an kursu öğreticisi olmak sizin için ne ifade ediyor? Sizi temelden dönüştüren veya etkileyen bir olay, durum ya da süreç yaşandı mı? Öğrencilerle olan ilişkilerinizi kendi açınızdan nasıl tanımlarsınız? Sınıfta kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Sınıfta kendinizi ne olarak görüyorsunuz? Müfredatı uygularken konuları olduğu gibi mi yoksa çocuklara göre mi işliyorsunuz?” gibi sorular yöneltilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde öğreticileri olumlu etkileyen sınıf içi faktörlerin başında öğrencilerle iyi ilişkiler kurabilmek ve öğretmek kadar öğrenmekten de keyif almak gelmektedir. Öğrenmeye açık olan Kur’an kursu öğreticileri kendilerini mutlu hissetmekte ve başarılı olduklarına inanmaktadır. Bir problemle karşılaştığında inisiyatif alma becerisine sahip olan öğreticiler de sınıfta kendilerini rahat hissetmekte ve işlerini iyi yaptıklarını düşünmektedir. Öğreticiler, yaş grubu nedeniyle öğrencilere temel attıklarını ve bu durumun yaptıkları işin faydalı olduğuna inanmalarını sağladığını belirtmektedir. Öğreticileri olumlu yönde etkileyen sınıf dışı faktörlerin başında velilerle iletişim kurabilme becerisi yatmaktadır. Velilerle iletişimin en önemli yönü onların beklentilerini yönetilme becerisidir. Kur’an kursu öğreticilerine gerek rahat bir çalışma ortamı sağlamak gerekse de ihtiyaç duydukları materyalleri sağlamak kurumsal desteği hissetmeleri anlamında oldukça önemlidir. Ayrıca alanında uzman olan kişiler tarafından verilen hizmet içi seminerler onların kendilerini geliştirmelerine katkı sağlamaktadır. Kur’an kursu öğreticilerinin karşılaşmış olduğu sınıf içi problemlerin başında pedagojik yetersizlik hissi gelmektedir. Kur’an kursu öğreticileri, öğrencilerin Kur’an okumaya geçme süresi konusunda birbirinden farklı düşüncelere sahiptir. İlk bakışta sadece bir yorum farkı gibi görünen bu durum uygulama halinde bazı sorunlar doğurmaktadır. Öğreticilerden bazıları 4-6 yaş grubunda çalıştıkları için ilahiyat lisans eğitiminde öğrendikleri bilgileri kullanamadıklarını ve bu sebeple köreldiklerini ifade etmektedir. Sınıflarında farklı gelişim dönemlerinde öğrencilerin aynı anda bulunmaları da öğreticileri zorlayan hususlardan birisidir. Kurslarında yardımcı personel bulunmayan öğreticiler hem bakım hem öğretim işinin kendilerine kaldığını bu sebeple öğrencilerle yeteri kadar ilgilenemediklerine dikkat çekmektedir. Öğreticilerin karşılaşmış olduğu sınıf dışı problemlere bakıldığındaysa dikkat çeken en önemli husus uzmanlaşma sorunudur. İlahiyat fakültelerinde doğrudan Kur’an kursu öğreticiliğine yönelik bir bölüm ya da eğitim olmadığı için öğreticiler göreve başladıklarında yeterli eğitimi alamamış olmaktadır. Temizlik yapmak, velilerden aidat toplamak, kursun giderleri için ödenek bulmak gibi güçlüklerle karşılaşmaları da öğreticileri olumsuz etkilemektedir. Kursun açık kalmaya devam etmesi için yeterli öğrenci sayısına ulaşamama korkusu hisseden öğreticiler de bu durumdan olumsuz etkilendiklerini belirtmektedir. Bunun dışında velilerin kuruma karşı olan tutumları, unvan ve tabela ile ilgili problemler ve görev yapılan kursun sosyal çevresi de Kur’an kursu öğreticilerini olumsuz etkilemektedir. Elde edilen bulgular neticesinde sonuç kısmında dile getirilen önerilerden bazıları şunlardır: Öğreticiler başarılı bir deneyim için öğrencilerle ve velilerle sağlıklı iletişim kurmaya dikkat etmelidir. Diyanet İşleri Başkanlığı geliştireceği sınıf içi materyaller ve düzenleyeceği meslek içi eğitim seminerleriyle öğreticilerin gelişimine katkıda bulunmaya devam etmelidir. Öğreticiler mümkün olduğunca maddi konularla muhatap edilmemelidir. Yüksek Öğretim Kurumu da Kur’an kursu öğreticilerinin mesleki olarak gerekli eğitimi almaları için ilahiyat fakülteleri ile iş birliği içinde gerekli çalışmaları yapmalıdır.