Bir labirentte çıkış aramak mı? Yoksa yeni ufuklara yelken açmak mı? On ikinci sınıf öğrencilerinden matematik öğrenmek ile ilgili metaforlar

Abstract

Bu çalışmada on ikinci sınıf öğrencilerinin matematik öğrenmek üzerine oluşturdukları metaforlar betimsel olarak araştırılmıştır. Araştırmada kullanılan anket Denizli il merkezinde bulunan iki Anadolu Lisesi ile iki meslek lisesinde on ikinci sınıf öğrencisi olan 317 kız, 352 erkek, toplam 669 öğrenci üzerinde uygulanmış ve aşağıdaki soruların cevapları aranmıştır. Öğrenciler matematik öğrenmeyi ne tür metaforlarla ifade etmektedirler? Öğrencilerin kullandıkları metaforlar ortak özellikleri bakımından hangi kavramsal kategoriler altında toplanabilir? Kavramsal kategoriler ile öğrencilerin öğrenim gördükleri lise türleri arasında bir ilişki var mıdır? Kavramsal kategoriler ile öğrencilerin cinsiyetleri arasında bir ilişki var mıdır? Elde edilen verilerin nitel ve nicel metotlar kullanılarak yapılan metafor analizleri sonucunda; öğrencilerin matematik öğrenmeyi; bilinmeyeni keşfetmek, yeni bir beceri kazanmak, bilmece çözmek, bir oyunun kurallarını öğrenerek oynamak, bir araç kullanmak, matematik öğrenmenin zorluğu, matematik öğrenmekten keyif almak ve eziyet çekmek gibi kavramsal kategoriler altında gruplandırılan 76 farklı metafor kullanarak tanımladıkları görülmüştür. Bunun dışında, yapılan Pearson Ki kare testi ile kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre, Anadolu liselerinde okuyan öğrencilerin ise meslek liselerinde okuyan öğrencilere göre matematikten keyif almakla ilgili daha çok metafor ürettikleri görülmüştür. Erkek öğrenciler ve meslek lisesi öğrencileri ise matematik öğrenmenin zorluğu ve eziyet çekmek kavramsal kategorilerinde kız öğrencilere ve Anadolu lisesi öğrencilerine göre daha fazla metafor üretmişlerdir.